Badania prowadzone przez archeologów z Hiszpanii dotyczyły bowiem właśnie epoki miedzi w tym kraju. A dokładniej rzecz biorąc, pewnego szkieletu, który został wydobyty w 2008 roku. Od tamtej pory trwały poświęcone mu analizy. O ile początkowo zakładano, iż były to szczątki należące do osobnika płci męskiej, tak obecnie wydaje się, że w rzeczywistości była to kobieta.
Czytaj też: Znaleźli portal do podziemi. W pobliżu leżały ludzkie kości
O szczegółach wykonanych ekspertyz czytamy na łamach Scientific Reports. Ludzkie szczątki znajdowały się w grobie datowanym na okres sprzed 3200-2200 lat. W toku ostatnich rewelacji na ten temat naukowcy postanowili nadać zmarłej przydomek Damy z kości słoniowej. Stanowi to nawiązanie do artefaktów umieszczonych w miejscu pochówku, wśród których znalazły się między innymi kość słoniowa, bursztyn, strusie jajo czy kryształowy sztylet.
Pierwotne, jak się teraz okazuje, błędne wnioski, zostały wyciągnięte na podstawie wstępnych analiz budowy miednicy zmarłej osoby. Problemy z identyfikacją wynikały między innymi z faktu, że zachowała się ona w niezbyt dobrym stanie, co utrudniało wyciąganie twardych wniosków. Trzeba więc było uciec się do innych sposobów na określenie płci człowieka z hiszpańskiej epoki miedzi.
Pierwotnie sugerowano, że szczątki umieszczone w grobie z epoki miedzi należały do mężczyzny, lecz przełom w badaniach nastąpił dzięki analizie białka zwanego amelogeniną
W tym celu naukowcy skorzystali z analizy poświęconej amelogeninie, czyli białku związanemu z rozwojem szkliwa tworzącego nasze zęby. Członkowie zespołu badawczego zwrócili szczególną uwagę na obecność genu AMELX, który występuje na chromosomie X. Wyniki były jednoznaczne: AMELX był obecny w próbkach pobranych z dwóch zębów, co pozwala z niemal 100-procentową pewnością stwierdzić, iż szkielet należał do kobiety.
Wydaje się, iż zmarła miała wysoką pozycję społeczną, być może pełniąc rolę przywódczyni tej społeczności z epoki miedzi. Jako że ówcześnie nie funkcjonował tam jeszcze dziedziczny system władzy, to wydaje się, iż mogła ona zdobyć przywództwo samodzielnie, dzięki swoim umiejętnościom. Tak przynajmniej twierdzi jeden z autorów badań, Leonardo García Sanjuán z Uniwersytetu w Sewilli.
Czytaj też: Na artefaktach znaleziono zaszyfrowane runiczne wiadomości sprzed 1500 lat. Kto je napisał?
Jedną z poszlak wskazujących na ważność tej postaci jest to, że jej szczątki zostały umieszczone w pojedynczym grobie. To dość nietypowe jak na epokę miedzi, w której często tworzono masowe groby, przeznaczone dla wielu osób. Dodajmy do tego obecność kosztownych przedmiotów grobowych, a otrzymamy obraz zmarłej, która zdecydowanie wyróżniała się z tłumu – być może bogactwem, piastowanym urzędem, albo i obiema tymi kwestiami jednocześnie. Jeśli dotychczasowe doniesienia się potwierdzą, to Półwysep Iberyjski będzie kolejnym regionem świata, w którym kobiety nawet przed tysiącami lat również pełniły istotne funkcje.