Kalendarium I Wojny Światowej

Na początku XX wieku Europa była podzielona na dwa obozy państw związanych sojuszami: państwa centralne i tzw. serdeczne przymierze, czyli ententę.

1914

1928 czerwca – zastrzelenie w Sarajewie austriackiego następcy tronu arcyksięcia Ferdynanda i jego małżonki Zofii przez Gawriła Principa

28 lipca – wypowiedzenie wojny Serbii przez Austro-Węgry

31 lipca – wystosowanie ultimatum Francji przez władze niemieckie

1 sierpnia- wypowiedzenie wojny Rosji przez Niemcy. W sierpniu wojska rosyjskie wkroczyły na teren Galicji i Prus Wschodnich.

2 sierpnia – wkroczenie wojsk niemieckich do Luksemburga

3 sierpnia – wypowiedzenie wojny Francji przez Niemcy

3 sierpnia – wkroczenie wojsk niemieckich na terytorium Belgii

4 sierpnia – ostrzelanie Kalisza przez niemiecką artylerię

4 sierpnia – wypowiedzenie wojny Niemcom przez Wielką Brytanię; początek morskiej blokady Niemiec

5 sierpnia – ogłoszenie neutralności w wojnie przez Stany Zjednoczone

6 sierpnia – Legiony pod dowództwem Józefa Piłsudskiego wyruszyły z Krakowa na teren dawnego Królestwa Polskiego

8 sierpnia – wypowiedzenie wojny Niemcom przez Czarnogórę

14 sierpnia – wkroczenie wojsk francuskich na teren Lotaryngii

18 sierpnia – początek niemieckiej ofensywy na Francję 20 sierpnia zdobycie Brukseli przez wojska niemieckie

21 sierpnia – odwrót wojsk francuskich z Lotaryngii

23 sierpnia – wypowiedzenie wojny Japonii przez Niemcy

23 sierpnia – bitwa pod Mons

26–28 sierpnia początek bitwy pod Tannenbergiem


W tym roku obchodzimy 100-lecie Wielkiej Wojny. Dowiedz się więcej!


28 sierpnia – bitwa morska koło Helgolandu

2 września – opuszczenie Lwowa przez Austriaków

3 września – zajęcie Lwowa przez Rosjan 3 września ewakuacja francuskiego rządu do Bordeaux

6 września – początek bitwy nad jeziorami mazurskimi pomiędzy wojskami niemieckimi a wojskami rosyjskimi 

6–9 września – bitwa pod Marną

12 września – koniec bitwy nad jeziorami mazurskimi

5 października – pierwsza w historii walka powietrzna, której skutkiem było strącenie samolotu

21 października – Turcja zamknęła drogę wodną przez cieśniny Bosfor i Dardanele dla żeglugi

29 października – zaatakowanie rosyjskich wybrzeży przez flotę turecką

2 listopada – wypowiedzenie wojny Turcji przez Rosję, Wielką Brytanię i Francję

3 listopada – zwycięstwo wojsk niemieckich nad wojskami brytyjskimi pod Tangą w Niemieckiej Afryce Wschodniej

5 listopada – wypowiedzenie wojny Turcji przez państwa ententy

5 listopada – zajęcie Cypru przez Wielką Brytanię

12 listopada – Turcja ogłosiła dżihad

8 grudnia – brytyjsko-niemiecka bitwa morska koło Falklandów

17 grudnia – zatrzymanie wojsk rosyjskich przez wojska austriackie pod Limanową

25 grudnia – nalot zeppelinów na Londyn

 

1915

4 lutego – ogłoszenie przez Niemcy blokady morskiej wokół Wysp Brytyjskich

18 lutego – odwołanie igrzysk olimpijskich, które miały się odbyć w Berlinie w 1916 r.

22 kwietnia – walki niemiecko-francuskie pod Ypres

26 kwietnia – podpisanie w Londynie tajnego układu sojuszniczego między Włochami i ententą

2–5 maja – bitwa pod Gorlicami, przełamanie frontu rosyjskiego przez wojska państw centralnych

7 maja – zatopienie amerykańskiego statku Lusitania przez niemiecki okręt podwodny (U-Boot)

22 maja – odzyskanie Lwowa przez Austriaków

23 maja – podjęcie działań zbrojnych przez Włochów przeciwko Austro-Węgrom

2 czerwca – początek blokady wybrzeży Azji Mniejszej przez flotę brytyjską

10 czerwca – zdobycie niemieckiego Kamerunu przez Wielką Brytanię

23 czerwca – wydanie przez papieża Benedykta XV deklaracji o neutralności Watykanu

1 lipca – początek niemieckiej ofensywy na Litwę, Kurlandię i dawne Królestwo Polskie

19 lipca – storpedowanie brytyjskiego parowca Arabic przez niemiecką łódź podwodną

5 sierpnia – wkroczenie wojsk niemieckich do Warszawy

24 sierpnia – utworzenie Generalnego Gubernatorstwa w Warszawie przez Niemcy

18 września – wkroczenie wojsk niemieckich do Wilna

22 września – początek francuskiej ofensywy w Szampanii

12 grudnia – zbudowanie w Niemczech pierwszego w całości metalowego samolotu

 

1916 

21 lutego – początek niemiecko-francuskiej bitwy pod Verdun

9 marca – wypowiedzenie wojny Niemcom przez Portugalię

16 marca – początek ofensywy rosyjskiej koło Dyneburga

31 maja – początek największej bitwy morskiej I wojny światowej, tzw. bitwy jutlandzkiej, pomiędzy flotami brytyjską i niemiecką

4 czerwca – początek rosyjskiej ofensywy gen. Brusiłowa na froncie wschodnim

8 czerwca – podpisanie układu sojuszniczego przez Rosję i Japonię

24 czerwca – początek ofensywy wojsk ententy nad Sommą

4–6 lipca – Legiony Polskie stoczyły bitwę pod Kostiuchnówką

27 sierpnia – przystąpienie Rumunii do wojny po stronie ententy

28 sierpnia – wypowiedzenie wojny Niemcom przez Włochy 5 listopada wydanie tzw. Aktu 5 listopada przez cesarzy Niemiec i Austrii – zapowiedź utworzenia państwa polskiego pod egidą państw centralnych

21 listopada – śmierć cesarza Austro-Węgier Franciszka Józefa I

26 listopada – wypowiedzenie wojny Niemcom przez Grecję

6 grudnia – zajęcie Bukaresztu przez wojska niemieckie i austriackie

12 grudnia – złożenie propozycji pokojowych przez Niemcy

 

1917

22 stycznia – propozycje pokojowe prezydenta USA Woodrowa Wilsona

20 lutego – wprowadzenie w Niemczech do obiegu aluminiowych monet w celu zaoszczędzenia miedzi

16 marca – abdykacja cara Rosji Mikołaja II 2 kwietnia przystąpienie do wojny Stanów Zjednoczonych po stronie ententy

6 kwietnia – wypowiedzenie wojny Niemcom przez Stany Zjednoczone

9 kwietnia – początek angielsko-niemieckiej bitwy pod Arras

27 kwietnia – przystąpienie Grecji do wojny po stronie ententy

4 czerwca – wydanie dekretu przez prezydenta Francji o rozpoczęciu formowania oddziałów polskich we Francji

22 czerwca – uwięzienie przez Niemcy Józefa Piłsudskiego i Kazimierza Sosnkowskiego w Magdeburgu

15 października – rozstrzelanie Maty Hari, holenderskiej tancerki oskarżonej o szpiegostwo na rzecz Niemiec

7 listopada – wybuch rewolucji październikowej 9 grudnia zajęcie Jerozolimy przez wojska brytyjskie

22 grudnia – początek rokowań państw centralnych z Rosją w Brześciu

 

1918

8 stycznia – wygłoszenie orędzia przez prezydenta Wilsona, w którym zawarte były obietnice utworzenia państwa polskiego

28 stycznia – wydanie dekretu przez Radę Komisarzy Ludowych o utworzeniu Armii Czerwonej

9 lutego – podpisanie układu pokojowego miedzy państwami centralnymi a Ukrainą w Brześciu

3 marca – podpisanie przez państwa centralne układu pokojowego z Rosją w Brześciu

9 marca – lądowanie wojsk brytyjskich w Murmańsku

21 marca – początek ofensywy niemieckiej na froncie zachodnim

9 kwietnia – początek niemiecko-francuskiej bitwy pod Lys

1 maja – koniec bitwy pod Lys

7 maja – podpisanie przez państwa centralne układu pokojowego z Rumunią w Bukareszcie

18 czerwca – kontrofensywa francuska nad Marną

17 lipca – zamordowanie cara Mikołaja II i jego rodziny przez bolszewików 15 września początek ofensywy wojsk ententy w Macedonii

30 września – kapitulacja Bułgarii

30 października – zwycięstwo Włochów nad Austriakami pod Veneto

3 listopada – podpisanie przez Austro-Węgry rozejmu z państwami ententy

9 listopada – abdykacja cesarza Niemiec Wilhelma II

11 listopada – abdykacja cesarza Austro-Węgier Karola I

11 listopada – zawieszenie broni w Compiègne