![Kakadu inteligentne jak naczelne? Ptaki zrobiły własny „zestaw sztućców”, żeby dostać się do nasion [WIDEO]](/_next/image?url=https%3A%2F%2Fkonto.focus.pl%2Fwp-content%2Fuploads%2Fmedia%2Fdefault%2F0001%2F50%2Fnaukowcy-nagrali-jak-kakadu-tworza-narzedzia-i-posluguja-sie-nimi-zeby-dostac-sie-wnetrza-owocu-fot-current-biology.jpeg&w=1600&q=90)
O tym, że kakadu białookie (Cacatua goffiniana) są wyjątkowo inteligentnym gatunkiem, wiadomo od dawna. Wcześniejsze badania pokazały, że potrafią uczyć się od siebie nawzajem, są w stanie posługiwać się prostymi narzędziami, a nawet radzą sobie z drewnianymi układankami. Ostatnio pisaliśmy, że przedstawiciele innego gatunku – kakadu żółtoczube (Cacatua galerita), które opanowały Sydney – nauczyły się otwierać kosze na śmieci, żeby znajdować w nich jedzenie.
Wszystkie te zdolności, choć wciąż wyjątkowo w świecie zwierząt, są spotykane także u innych gatunków ptaków, takich jak sroki, sójki, czy krukowate. Jednak nowe badania dają kakadu sporą przewagę nad pozostałymi.
Silnie trujący owoc przysmakiem dla kakadu
Naukowcy z Uniwersytetu Auckland w Nowej Zelandii postanowili przyjrzeć się złożonym zachowaniom dziko żyjących kakadu białookich. W tym celu udali się na indonezyjską wyspę Tanimbar, którą zamieszkuje duża kolonia tych ptaków. Początkowo obserwowali je na wolności, ale ponieważ większość czasu spędzają one wysoko w koronach drzew, badania były mocno utrudnione.
Ostatecznie zespół schwytał małe stado składające się z 15 osobników i zabrał je do woliery badawczej. Przez kolejnych kilka miesięcy naukowcy obserwowali ich zwyczaje żywieniowe i szukali dowodów na to, że dzikie ptaki potrafią posługiwać się narzędziami. Badacze dostarczali ptakom owoce papai i młode orzechy kokosowe, ale ptaki rozłupywały je przy pomocy silnych dziobów i nie skonstruowały ani jednego narzędzia.
Opiekunowie byli nieco rozczarowani obserwacjami, ale pewnego dnia – zupełnie przypadkowo – doszło do przełomu. Mark O’Hara, ekolog behawioralny i główny autor badania, znalazł w okolicznym lesie dziwny owoc ze śladami ugryzień kakadu. Członkowie lokalnego zespołu badawczego zidentyfikowali owoc jako tzw. morskie mango.
To owoc tropikalnego drzewa Cerbera manghas, który dla ludzi jest silnie trujący. Morskie mango wielkością przypomina dużą śliwkę. Ma czerwonawy miąższ i twardą pestkę, w której wnętrzu znajdują się małe nasiona – to one są przysmakiem kakadu, ale dotarcie do nich jest łatwe.
Komplet sztućców z patyków
O’Hara postanowił poczęstować morskim mango badane przez siebie ptaki. Kiedy wrzucił porcję owoców do woliery badawczej, dwa samce kakadu natychmiast sięgnęły po przysmak.
O’Hara ze zdumieniem zauważył, że ptaki dokładnie wiedziały, co zrobić, i po obraniu owocu natychmiast zaczęły strugać małe „nożyki”.
Aby dobrać się do pożywnych nasion, kakadu musiały posłużyć się aż trzema narzędziami. Najpierw rozerwały skórę i miąższ dziobem, aby dostać się do pestki. Następnie otworzyły pestkę przy pomocy zaostrzonego kawałka patyka przypominającego klin i podważyły jej twardą skorupkę, aby nie zamknęła się ponownie. Drugim patykiem rozcięły znajdującą się wewnątrz pestki miękką osłonkę, a trzecim posłużyły się jak łyżką – do wyjmowania małych ziarenek i wkładania ich do dzioba.
– Badanie dowodzi, że kakadu posiadają inteligencję, która pozwala im na innowacyjne rozwiązywanie problemów, jakie napotykają w naturze. To czyni ten gatunek jednym z najsprawniejszych użytkowników narzędzi w rodzinie ptaków – mówi biolog Alex Taylor, specjalizujący się w ornitologii.
Umiejętność nie jest wrodzona
W badaniu tylko dwa samce wytworzyły narzędzia i ich użyły. Czyli umiejętność ta nie jest wrodzona, a kakadu nauczyły się jej od innych ptaków, z którymi przebywały na wolności.
– Gdyby kakadu miały genetyczne predyspozycje do używania narzędzi, widzielibyśmy, że wszystkie ptaki robią to samo. Ponieważ tylko nieliczne osobniki wytworzyły narzędzia, bardziej prawdopodobne jest, że uczą się tego od siebie nawzajem na wolności – wyjaśnia O’Hara.
Większość pozostałych kakadu w badaniu stanowiły młodsze ptaki, które być może nie zdążyły nauczyć się rozbijania morskiego mango, ponieważ zanim schwytano je do badań, sezon na te owoce jeszcze się nie rozpoczął. Naukowcy zarejestrowali jednak, że młode z wielką ciekawością obserwowały poczynania starszych ptaków, a nawet bawiły się przygotowanymi przez nie narzędziami.
Po dokonania nowego odkrycia naukowcy znaleźli w indonezyjskich lasach kilka morskich mango, w których tkwiły narzędzia podobne do tych, jakie zbudowały badane papugi. To dowód, że umiejętność ta jest powszechna wśród dziko żyjących kakadu.
Źródło: Current Biology.