Sinocyclocheilus longicornus to prawdziwy unikat w świecie ryb. Nie ma łusek ani pigmentu, a jego rachityczne oczy prawdopodobnie niczego nie widzą. Najbardziej niezwykłą cechą charakterystyczną jest duży wyrostek wystający z głowy, przywodzący na myśl mitycznego jednorożca.
Jednorożec świata ryb
Nowy gatunek został znaleziony podczas badania ryb jaskiniowych z rodzaju Sinocyclocheilus. Występują one tylko w Chinach, zwykle w obrębie małych basenów, które są całkowicie spowite w ciemności. Uczeni znają 76 gatunków należących do rodzaju Sinocyclocheilus, z których większość ma podobne cechy do nowo odkrytego. Brak łusek, brak pigmentacji i szczątkowy wzrok to znaki szczególne. Świadczą one o procesie znanym jako ewolucja regresywna, w którym tracone są różne cechy fizyczne na przestrzeni pokoleń.
Czytaj też: Odkryto nowy gatunek mikroalg. Nie uwierzysz, w jakim miejscu
Okazy namierzono w małym basenie o 1,8 m szerokości i 0,8 m głębokości, wewnątrz jaskini w górskiej prowincji Kuejczou. Zebrano je do analizy i dopiero w laboratorium okazało się, że odkryto nigdy wcześniej niewidziany gatunek. Opisano go w czasopiśmie ZooKeys.
Nowy gatunek został nazwany Sinocyclocheilus longicornus. Epitet gatunkowy pochodzi od łacińskich słów “longus”, czyli “długi” i “cornu”, czyli “róg czoła”. Ryby mają 10,5-14,6 cm długości i posiadają dwie pary wąsików, wiotkich narządów smaku i dotyku, położonych w pobliżu otworu gębowego. Bez nich nie byłyby w stanie przetrwać w ciemności. Ale bardziej interesująca jest długa struktura przypominająca róg, której rola nie jest znana. Naukowcy nie mają pojęcia, do czego mogłaby służyć.
Co prawda, rogowe struktury występują u różnych przedstawicieli rodzaju Sinocyclocheilus, ale nie są aż tak dobrze rozwinięte. Prawdopodobnie mają one związek z trybem życia ryb, w całkowitych ciemnościach. Gatunki żyjące w basenach z dostępem do światła, wyrostków na głowie są pozbawione.
Zoologowie spekulują, że “rogi” pomagają rybom “widzieć” w ciemności, choć wielu ekspertów się z tym nie zgadza, bo taką rolę spełniają już wąsiki. Wykształcenie struktur tak dużych (w stosunku do rozmiaru ciała) dla organizmów żyjących w tak niewielkich zbiornikach wodnych nie ma większego sensu ewolucyjnego – a przynajmniej my go nie znamy. Przedstawiciele rodzaju Sinocyclocheilus mają w pełni ukształtowaną linię boczną, która wykrywa zmiany ciśnienia, temperatury i zasolenia, wiec wyrostek prawdopodobnie nie jest im potrzebny do nawigacji.
Czytaj też: Ta ryba wydziela śluz, który w mgnieniu oka zwiększa swoją objętość 10 000 razy. Zobaczcie sami
Niezwykły rozmiar wyrostka oraz fakt, że nowy gatunek jest blisko spokrewniony z innymi przedstawicielami rodzaju Sinocyclocheilus sprawiają, że tego typu struktury prawdopodobnie pojawiły się w ewolucji co najmniej dwa razy. Po co? Tego nie wiadomo – ta tajemnica wciąż czeka na rozwiązanie.