W najnowszym artykule opublikowanym na łamach periodyku naukowego Nature zespół naukowców wskazuje, że stałe jądro wewnętrzne naszej planety stale zmienia kształt. To fundamentalna zmiana w naszej wiedzy o tym, co się dzieje w samym sercu naszej planety.
Do takich wniosków doszedł sejsmolog John Vidale z University of Southern California, który analizował fale sejsmiczne, które ocierają się o krawędź jądra wewnętrznego, jakieś 5150 kilometrów pod naszymi stopami. Badając te fale, naukowcy zaobserwowali subtelne różnice nawet wtedy, gdy jądro wykonało pełen obrót i powróciło do wcześniej obserwowanego położenia. Owe różnice wskazują, że powierzchnia jądra wewnętrznego podlega zmianom, nawet w stosunkowo krótkich okresach.
Czytaj także: Jądro Ziemi wykonuje dziwne ruchy. Kontrowersyjne wyniki badań mówią, co się stanie za 20 lat
Vidale i jego zespół proponują, że najbardziej prawdopodobną przyczyną tej zmiany kształtu jest ruch ciekłych metali w ciekłym jądrze zewnętrznym. Dynamiczne ruchy wewnątrz jądra zewnętrznego prawdopodobnie wpływają na najbardziej zewnętrzną część jądra wewnętrznego, co prowadzi do zmian w jego topografii.
Jak wskazują autorzy opracowania, granica między jądrem zewnętrznym i wewnętrznym jest strefą krytyczną. To tutaj bowiem jądro wewnętrzne znajduje się dokładnie w punkcie topnienia. Najbardziej zewnętrzna warstwa jądra wewnętrznego wykazuje tutaj pewien stopień płynności, co umożliwia jego odkształcanie pod wpływem przepływających nad nim mas jądra zewnętrznego.
To odkrycie jest już kolejnym intrygującym aspektem jądra Ziemi. Wcześniej ten sam zespół badaczy odkrył, że jądro wewnętrzne nie obraca się w stałym tempie. Pomiary wykazały bowiem, że jądro wewnętrzne obracało się wokół własnej osi szybciej niż reszta planety do 2010 roku. Od kilkunastu lat jednak jądro zwalnia i aktualnie obraca się wolniej niż reszta Ziemi.
Czytaj także: W samym środku Ziemi znaleźli kawał żelaza. Jego średnica wynosi aż 650 kilometrów
Aby przyjrzeć się powierzchni jądra wewnętrznego, naukowcy wykorzystali pary trzęsień ziemi pochodzących z wysp Sandwich Południowy. Te trzęsienia ziemi generowały fale, które przechodziły przez jądro, a następnie były rejestrowane przez sejsmometry w Ameryce Północnej i Południowej. Analizując 168 par takich wstrząsów sejsmicznych, badacze zaobserwowali znaczące zmiany w falach, które jedynie ocierały się o powierzchnię jądra. Owe zmiany wyraźnie wskazują na to, że zewnętrzna warstwa jądra wewnętrznego ulega ciągłym zmianom.
Chociaż istnieje kilka hipotez dotyczących sił wpływających na powierzchnię jądra wewnętrznego, w tym odgazowywanie wulkaniczne i podziemne osuwiska, naukowcy podejrzewają, że najbardziej prawdopodobnym winowajcą jest ruch wirowy jądra zewnętrznego. Powierzchnia jądra wewnętrznego reaguje na stale zmieniające się siły wynikające z obrotu i ocierające się o nie jądro zewnętrzne.
Do potwierdzenia powyższych teorii potrzeba jednak większej liczby danych obejmujących większą część powierzchni jądra wewnętrznego.
