Homo luzonensis to kopalny gatunek człowieka, którego szczątki znaleziono w jaskini Callao na wyspie Luzon na Filipinach. Była to pojedyncza kość śródstopia o długości 61 mm, której wiek obliczono na 67 000 lat. Przez długi czas klasyfikacja “człowieka z Callao” była niejasna, ale dzięki znalezieniu kolejnych fragmentów kości (m.in. zębów), potwierdzono, że należą one do nieznanego wcześniej gatunku człowieka.
Homo luzonensis – bardziej małpi niż ludzki
Osobnik, którego szczątki znaleziono na wyspie Luzon, miał mniej niż 1,2 m wzrostu, a w momencie śmierci liczył ok. 31 lat. W pełni rozwinięte hominidy mogły dzielić niektóre cechy z współczesnymi szympansami.
Czytaj też: Przez sto lat żyliśmy w błędzie. Te kości szczękowe należą do Homo sapiens?
Do tej pory jedyne ślady Homo luzonensis, jakie udało się nam znaleźć, to kilka kości dłoni i stóp, a także fragmenty zębów zebrane z jaskini Callao. Należały do trzech różnych osobników – najstarsze sięgają 67 tys. lat, podczas gdy najmłodsze datowane zą na ok. 50 tys. lat.
W pracy opublikowanej na serwerze preprintów bioRxiv naukowcy z Uniwersytetu Ludwika i Maksymiliana w Monachium opisują, jak wykorzystali promieniowanie synchrotronowe do policzenia rocznych linii cementu w trzech zębach pochodzących od jednego osobnika. W ten sposób zauważyli, że H. luzonensis miał wzór wyrzynania zębów podobny do tego, który występuje u szympansów, ale który jest również obecny u ok. 5 proc. współczesnej populacji ludzkiej. To z kolei wskazuje, że gatunek ten miał małpi wzorzec rozwoju. Jeżeli tak faktycznie było, to linie cementu w zębach wskazują, że zmarł w wieku 31 lat. Nie wiemy jednak, czy był to zgon z przyczyn naturalnych, czy innych.
Dr Anneke van Heteren z Uniwersytetu Ludwika i Maksymiliana w Monachium wyjaśnia:
Po raz pierwszy wykorzystaliśmy wiele zębów tego samego osobnika, aby dowiedzieć się czegoś o wzorcu rozwoju, w tym przypadku gatunku, o którym nie wiemy zbyt wiele, ponieważ mamy tylko kilka kości palców u rąk i nóg, część młodej kości udowej i kilka zębów. Teraz jesteśmy w stanie więcej zrozumieć o fizjologii tego gatunku. Spodziewalibyśmy się, że wiek pierwszego rozrodu byłby wcześniejszy, że kończyliby wzrost wcześniej niż współcześni ludzie, a także, że umieraliby wcześniej niż współcześni ludzie. Na razie to tylko spekulacje.
Niemożliwe jest odtworzenie historii gatunku na podstawie analiz szczątków jednego osobnika (zwłaszcza fragmentarycznych). Autorzy porównują H. luzonensis do Homo floresiensis – innego zamieszkującego wyspy karłowatego hominidem, który żył w Indonezji do około 50 000 lat temu.