Wykopaliska archeologiczne zostały bowiem przeprowadzone w 2021 roku, a o ich rezultatach archeolodzy opowiedzieli dopiero pod koniec 2023. Jak się okazuje, niezwykle istotne znalezisko dotyczyło kompleksu będącego miejscem kultu. Zlokalizowane struktury pochodzą z okresu od VI do VIII wieku. Wtedy to na objętym badaniami obszarze można było spotkać różne grupy nomadzkich ludów tureckich.
Czytaj też: Gigantyczne postacie nie przypominają ludzi. Ktoś narysował je 2000 lat temu
W pewnym momencie doszło do podziału, za sprawą którego powstał pierwszy kaganat turecki. Utworzyli go Turkuci, a poza plemionami stepowymi w skład tego kaganatu weszli także przedstawiciele ludów osiadłych z regionów Sogdian i Khwarezm. Taki tygiel kulturowy sprawiał, że było to państwo wysoce zróżnicowane – zarówno pod względem kulturowym, jak i społeczno-ekonomicznym.
Dlaczego odkrycie pozostałości po miejscu kultu jest istotne? Choćby ze względu na fakt, że to pierwsza taka świątynia powiązana z kaganatem tureckim, którą znaleziono poza granicami dzisiejszej Mongolii. Z tego względu pojawiła się szansa na lepsze zrozumienie tego, jak wyglądała przedislamska sztuka turecka i różnego rodzaju zwyczaje kultywowane przez mieszkańców tych terenów sprzed nawet 1500 lat.
Historia Wschodu będzie zdecydowanie lepiej poznana, gdy archeolodzy wyjaśnią, jak wyglądały rytuały i zwyczaje obowiązujące na terenach dzisiejszego Kazachstanu około 1500 lat temu
Zdaniem naukowców świątynia mogła być zbudowana ku czci jednego z chanów. Takim mianem tytułowano przywódców dawnych ludów mongolskich i tureckich. Archeolodzy zidentyfikowali między innymi sporych rozmiarów mauzoleum, świątynię, ceremonialną ścieżkę oraz małej i średniej wielkości kopce pogrzebowe. Na tym znaleziska się nie skończyły, ponieważ mówi się też o wykonanym z granitu posągu.
Figura ta przedstawia kagana bądź jabgu. To pierwsze określenie odnosiło się do najwyższych władców ludów Wielkiego Stepu, natomiast drugie było związane z wysoko postawionymi urzędnikami. Postać ukazana w formie rzeźby siedzi ze skrzyżowanymi nogami. Uczestnicy wykopalisk natknęli się również na klamrę paska wykonaną ze złotej blachy z wizerunkiem kagana siedzącego na tronie i trzymającego koronę oraz kielich.
Czytaj też: Meksykańska jaskinia zawiera cenne informacje o dawnych mieszkańcach. Różnorodność szczątków zadziwia
Wydaje się, że wspomniana klamra stanowi odniesienie do dynastii Ashina. Jej dynamiczny rozwój nastąpił w połowie VI wieku. Dwie gałęzie tego rodu w pewnym momencie sprawowały rządy nad wschodnią i zachodnią częścią kaganatu. Wspólnie utworzyły pierwszy kaganat turecki. Dzięki wnioskom wyciągniętym na podstawie badań poświęconych znaleziskom z 2021 roku, członkowie zespołu badawczego mają nadzieję na skompletowanie historii mieszkańców tych terenów oraz wszelkich rewolt, które w połowie VI wieku doprowadziły do powstania tak znaczącego państwa.