Znane obrazy: Mona Lisa
Jeśli chodzi o najsłynniejsze obrazy, to Mona Lisa autorstwa Leonardo da Vinci, zdecydowanie wiedzie prym. Jego powstanie datuje się na lata ok. 1503–1519. Dzieło uznawane jest za jeden z najważniejszych artefaktów w historii ludzkości, stanowiąc prawdziwą perłę Renesansu.
To obraz olejny, namalowany na desce topolowej. Oryginał można podziwiać w paryskim Luwrze, gdzie od lat fascynuje odwiedzających z całego świata, dla których wizyta w słynnej francuskiej galerii sztuki byłaby niekompletna bez zapoznania się z arcydziełem włoskiego artysty.
Do dziś największą fascynację wzbudza kobieca postać uwieczniona na obrazie. Tajemniczy uśmiech damy stanowi obiekt licznych dociekań i domysłów – powstają książki i filmy na ten temat, z czego najbardziej znaną pozycją w kulturze popularnej jest “Kod da Vinci”, którego tematyka skupia się na teorii spiskowej dotyczącej właśnie wspomnianego obrazu.
Kim była naprawdę tajemnicza Mona Lisa? Wszystkie ślady wskazują na to, że była to Lisa Gherardini – żona kupcy Francesca di Bartolomeo di Zanobi del Giocondo, który zlecił wykonanie portretu swojej małżonki.
Znane obrazy: Bitwa pod Grunwaldem
Bitwa pod Grunwaldem to obraz olejny Jana Matejki, który uznawany jest za jeden z najważniejszych symboli polskiego artyzmu. Wyjątkowo okazały, zarówno jeśli chodzi o formę, jak i wymiary (426 × 987 cm), wpisuje się w te dzieła malarskie, które stanowią świadectwo historyczne. Przedstawiony na płótnie walczący tłum tylko z pozoru jest chaotyczny. Znajduje się tam wiele postaci historycznych, które łatwo rozpoznać.
Utalentowany polski artysta, Jan Matejko, tworzył obraz przez kilka lat, a konkretnie od 1872 do 1878 roku. Początkowo dzieło trafiło do pałacu Wielopolskich w Krakowie, a ostatecznie, od roku 1945, znalazło się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, gdzie stanowi bardzo popularny eksponat, podobnie jak inne znane obrazy epoki realizmu.
Znane obrazy: Wolność wiodąca lud na barykady
Kolejny obraz także zaliczany jest do “historycznych”, czy też “politycznych”. Wolność wiodąca lud na barykady to znany nie tylko miłośnikom sztuki obraz francuskiego malarza, Eugène’a Delacroix. Uwiecznia on w symboliczny sposób wydarzenia rewolucji lipcowej, tłumiącej panowania króla Francji, Karola X.
Wolność została przez artystę uosobiona w ciele kobiety trzymającej w jednej ręce narodową flagę, zaś w drugiej muszkiet z bagnetem.
Nie od dziś obrazy znanych malarzy stają się inspiracją dla twórców kultury popularnej i tak jest w przypadku dzieła Delacroix. Widnieje on bowiem na okładce płyty Viva la Vida or Death and All His Friends brytyjskiej formacji Coldplay.
Znane obrazy: Dama z łasiczką (gronostajem)
Po raz kolejny w tym zestawieniu pojawia się dzieło włoskiego artysty Leonardo da Vinci. Nie powinno to nikogo dziwić, bowiem jego prace przez wielu uznawane są za najpopularniejsze obrazy w historii.
Ten piękny XV-wieczny olejny obraz przedstawia Cecylię Gallerani, kochankę księcia Ludwika Sforzy. Kontrowersje wzbudza tym razem nie sam wizerunek pięknej kobiety (tak jak ma to miejsce w przypadku Mona Lisy), ale nazwa samego dzieła, Portret damy z gronostajem nazywany jest Dama z łasiczką lub Dama z gronostajem. O właściwe nazewnictwo spierają się polscy historycy i krytycy sztuki.
Mało osób wie, że to fantastyczne dzieło artystyczne da Vinci znajduje się w Polsce, a konkretnie w zbiorach Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie. To jedyny oryginalny obraz włoskiego malarza w naszym kraju.
Znane obrazy: Krzyk
Najbardziej znane obrazy ekspresjonizmu? Z pewnością zalicza się do nich Krzyk. Namalowany pod koniec XIX wieku, a konkretnie w roku 1893 przez norweskiego artystę Edvarda Muncha.
Charakterystyczna, wykrzywiona postać podobna do ludzkiej, frontem do oglądającego, wygina się w grymasie charakterystycznym do wydawania krzyku. Na drugim planie most, fiord w pobliżu Oslo, dwa tajemnicze ludzkie kształty oraz morze i niepokojące barwy nieba. Całość robi ogromne wrażenie.
Takie słynne obrazy jak Krzyk, są wieloznaczne i niosą w sobie potencjał interpretacyjny. Dla wielu osób wspomniany obraz stanowi nawiązanie do człowieka współczesnego (lub do ludzkości ogólnie), przeszytego głębokim egzystencjalnym bólem.
Dzieło przywoływano wielokrotnie przy okazji prezentowania innych dzieł literackich, malarskich, teatralnych itd. Często powracają do niego historycy, aktywiści i artyści przypominający o piekle wojny.
Znane obrazy: Dziewczyna z perłą
Pora jednak powrócić do portretów pięknych i fascynujących postaci kobiecych. Jeśli chodzi o najpiękniejsze obrazy malarskie, nie sposób nie wspomnieć o Dziewczynie z perłą. Obraz nazywany jest też niekiedy Dziewczyna w perłowych kolczykach. Przedstawia ładną kobietę o jasnych włosach, która ma w uchu zawieszony kolczyk z perłą w kształcie łezki.
To dzieło autorstwa holenderskiego malarza Johannesa Vermeera należy do arcydzieł XVII-wiecznego malarstwa. Wywołuje słuszne skojarzenia z najsłynniejszym portretem da Vinci – z tego powodu bywa nazywane holenderską Mona Lisą, czy też Mona Lisą północy. Obecnie obraz znajduje się w muzeum Mauritshuis w Hadze.
Warto wspomnieć też o tym, że jest to kolejny obraz w tym zestawieniu, który w jakiś sposób zainspirował twórców kultury współczesnej. W 2003 roku postał film pełnometrażowy o takim samym tytule ze Scarlett Johansson w roli głównej.
Znane obrazy: Autoportret (F 627)
Obrazy słynnych malarzy czasem przedstawiają ich samych i tak jest właśnie w przypadku Vincenta van Gogha. Autoportret (F 627) tego holenderskiego malarza ekspresjonisty to dzieło olejne, stworzone we wrześniu roku 1889 podczas pobytu w miejscowości Saint-Rémy, gdzie zresztą powstały trzy ostatnie autoportrety twórcy.
Co sprawia, że obraz ten jest tak wyjątkowy? Poza charakterystyczną dla tego artysty techniką malowania i wyjątkowym warsztatem, także kontekst jego powstania. Otóż został on namalowany w momencie największego załamania van Gogha, po kolejnym ataku choroby. Holender przebywał wówczas w izolacji, a dzieło stanowi swego rodzaju manifest samotności i frustracji.
To właśnie tego typu sławne obrazy stają się znane głównie ze względu na swoją historię. Autoportret (F 627) znajduje się w zbiorach Musée d’Orsay w Paryżu.
Znane obrazy: Czarny kwadrat na białym tle
Okazuje się, że popularne obrazy niekoniecznie muszą przedstawiać jakiekolwiek postaci, zwierzęta czy martwą naturę. Co więcej, w niektórych przypadkach kształty i kolory odgrywają mniej ważną rolę od formy i sztuki interpretacji.
Właśnie do takich dzieł należy Czarny kwadrat na białym tle, czyli kontrowersyjny i nie do końca zrozumiały obraz Kazimierza Malewicza, stworzony w 1914 roku. Jaki był zamysł twórcy? Podobno obraz miał przypominać opuszczoną po przedstawieniu kurtynę.
Choć pierwowzór zaginął bez śladu, powstała w 1929 roku druga wersja obrazu – namalował ją sam Malewicz, zamalowując inny obraz. Dzieło to wystawiane jest w Galerii Tretiakowskiej w Moskwie. Całkiem niedawno ekspertom, przy użyciu technik rentgenowskich, i mikroskopu udało się odkryć, jaki konkretnie obraz znajduje się “pod spodem”. Jest to kompozycja protosuprematyczna. Okazało się, że to nie jedyna warstwa, bo jeszcze głębiej znajdowała się kompozycja kubofuturystyczna
Rozszyfrowano także napis na “obrazie, który został ponoć umieszczony tam przez samego artystę. Badacze uważają, że zdanie brzmi: “Bitwa murzynów w ciemnej jaskini”.
Co chciał przekazać Malewicz, malując takie dzieło? Interpretacji podejmowali się już krytycy nie tylko z Polski. Do dziś obraz pozostaje tajemniczą spuścizną po kontrowersyjnym twórcy i jest zarazem głównym “orężem” dla sceptyków XX-wiecznej i XXI-wiecznej sztuki. Nie ma się co dziwić, bo obrazy malarzy tworzących poza popularnym nurtem od zawsze wzbudzały ogromne emocje.