Hinat była na tyle zamożna, że zleciła wykonanie prestiżowego grobowca dla siebie i swoich potomków, wyrzeźbionego w jednej ze skał w nekropolii otaczającej jej dom w dolinie Al-Ula, w północno-zachodniej Arabii Saudyjskiej. Teraz jej naturalnej wielkości twarz wita odwiedzających Hegra Welcome Center w Al-Ula, upamiętniając 15 lat od momentu, gdy Hegra stała się pierwszym arabskim stanowiskiem archeologicznym wpisanym na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Czytaj też: Ciężki żywot średniowiecznych kobiet. Ówczesne lekarki zniknęły z kart historii
Tak wyglądała Hinat
W sercu doliny Al-Ula znajduje się starożytna oaza, która przez tysiąclecia gościła kolejne społeczności i cywilizacje. Hegra to ważny węzeł historycznych szlaków handlowych, noszący ślad praktycznie każdego ważnego okresu od prehistorii do współczesności.
Grobowiec Hinat został odkryty w 2008 r. na początku wspólnego francusko-saudyjskiego badania archeologicznego nekropolii otaczającej miasto Hegra, które samo zaginęło dawno temu pod piaskami doliny Al-Ula i w którym prace trwają do dziś. Od tego czasu w Hegrze odkopano i udokumentowano ponad 100 monumentalnych grobowców, ze zdobionymi fasadami, datowanych od I wieku p.n.e. do I wieku n.e.
Jednak już w 2008 r. uwagę archeologów przykuł jeden szczególny grobowiec na wschodnim zboczu Dżabal Al-Ahmar, który później oznaczyli jako IGN 117. Nad wejściem wyryta była intrygująca inskrypcja. “To jest grobowiec, który Hinat, córka Wahbu, uczyniła dla siebie i dla swoich dzieci i potomków na zawsze”.
W przeciwieństwie do większości grobowców w Hegrze, ten wydawał się nie być naruszony. Dwie z kamiennych płyt, które utworzyły drzwi, wciąż były na swoim miejscu, a komora grobowa poza nimi była wypełniona piaskiem. W ciągu kilku sezonów wykopalisk, archeolodzy znaleźli szczątki około 80 osób, które zostały pochowane w różnych okresach – m.in. Hinat, jej rodziny i ich potomków.
Większość kości była rozrzucona, ale jeden z nich był prawie kompletny – ze względu na jego położenie w grobowcu, uczeni doszli do wniosku, że mogła to być sama Hinat. To właśnie czaszka z tego szkieletu została wybrana przez dyrektorkę projektu archeologicznego Lailę Nehme i antropologa projektu Nathalie Delhopital do rekonstrukcji. Nie ma jednak żadnej pewności, że czaszka faktycznie należała do Hinat.
Nabatejczycy to starożytny lud arabski, który zyskał rozgłos ok. VI w. p.n.e. Żył wzdłuż szlaku kadzidlanego łączącego Południową Arabię z Morzem Śródziemnym, gdzie ćwiczono umiejętności handlu międzynarodowego. O samych Nabatejczykach wiadomo niewiele, bo brakuje źródeł historycznych.
Czytaj też: Artefakt z grobu słynnego faraona ma pozaziemskie pochodzenie. Wiemy, jak mógł powstać
Laila Nehmé, dyrektor projektu, wyjaśnia:
Nabatejczycy są trochę tajemniczy: wiemy dużo, ale jednocześnie bardzo mało, ponieważ nie pozostawili żadnych tekstów literackich ani zapisów. Wykopaliska w tym grobowcu były wspaniałą okazją, aby dowiedzieć się więcej o ich idei życia pozagrobowego.
Właśnie ze względu na brak historycznych zapisów o Nabatejczykach, naukowcy pozwolili sobie na pewną swobodę w odtwarzaniu podobizny Hinat. Wykorzystali skrawki materiału znalezione w jej grobowcu jako inspirację dla jej ubrania, choć nie ma pewności, co faktycznie na sobie nosiła.