Gwiazda Polarna, Gwiazda Biegunowa, czy też Polaris, to gwiazda widoczna gołym okiem i położona zdecydowanie najbliżej bieguna niebieskiego. Jeżeli jesteśmy w stanie zidentyfikować ją na bezchmurnym nocnym niebie, jesteśmy w stanie zorientować się w kierunkach świata. Wystarczy stanąć przodem do Gwiazdy Polarnej i wiemy, że jesteśmy skierowani w kierunku północnym.
Nie powinno zatem dziwić, że naukowcy od dawna przyglądają się tej gwieździe starając się dowiedzieć o niej jak najwięcej. Jak się okazuje, po setkach lat badań wciąż można się o niej dowiedzieć czegoś nowego. W najnowszym artykule naukowym opublikowanym na razie na serwerze preprintów naukowych, zespół naukowców informuje, że gwiazda w rzeczywistości jest znacznie masywniejsza niż dotychczas uważano. To z kolei sprawia, że musimy wprowadzić także korektę w nasze szacunki dotyczące wieku tejże gwiazdy.
Czytaj także: Na nocnym niebie pojawi się w tym roku nowa gwiazda. Pojawia się na chwilę raz na 80 lat
Dotychczas naukowcy zakładali, że Gwiazda Polarna ma masę rzędu 3,45 masy Słońca. Teraz jednak ze zdumieniem naukowcy stwierdzili, że gwiazda jest znacznie masywniejsza i jej rzeczywista masa to aż 5,1 masy Słońca.
Warto tutaj podkreślić, że do ustalenia masy gwiazdy doszło w wyniku analizy ruchu znacznie mniejszej i słabszej gwiazdy, która krąży wokół Gwiazdy Polarnej. Co ciekawe, ta gwiazda została odkryta dopiero w 2005 roku.
Duża różnica między wcześniejszymi a obecnymi szacunkami masy Polaris nakazuje zmianę podejścia do prób szacowania wieku gwiazdy. Co do zasady bowiem, im gwiazda masywniejsza, tym krócej żyje. Wystarczy tutaj wspomnieć, że najmniejsze gwiazdy, czerwone karły mogą żyć biliony lat. Większe od nich gwiazdy takie jak Słońce są w stanie zużyć swoje paliwo w ciągu około 10-12 miliardów lat. Największe i najmasywniejsze gwiazdy natomiast, kończą swój żywot zaledwie po kilku milionach lat. Przedział długości życia jest zatem naprawdę duży i zależy bezpośrednio od masy gwiazdy.
Czytaj także: James Webb odkrywa zorze polarne na… samotnym brązowym karle. Jak to możliwe?
Dotychczas szacowano, że Gwiazda Polarna ma około 100 milionów lat. Jeżeli jednak teraz okazuje się, że gwiazda ta jest znacznie masywniejsza niż przypuszczano, trzeba założyć, że do obecnego etapu ewolucji dotarła ona znacznie szybciej, a tym samym w rzeczywistości jest młodsza niż 100 milionów lat.
Niewidoczna na pierwszy rzut oka gwiazda krążąca wokół Polaris potrzebuje około trzydziestu lat na zamknięcie jednego okrążenia wokół swojej towarzyszki. Skoro zatem gwiazda została odkryta w 2003 roku, to mamy obserwacje jej ruchu na większej części orbity, dzięki czemu możemy ją wykorzystać do pomiaru masy układu. Siłą rzeczy, szybciej się tego zrobić nie dało.
Astronomom szczególnie zależy na poznaniu masy oddalonej od nas o 447 lat Gwiazdy Polarnej, bowiem pozwoli to dopracować modele niezwykle ważnej klasy gwiazd, tzw. cefeid, które wykorzystywane są regularnie do pomiarów odległości we wszechświecie. Mimo tego, że cefeid znamy całkiem sporo, to masę udało się ustalić tylko dla kilku z nich.