W świecie przyrody występują grzyby mogące “przejmować” ciała organizmów, które atakują, przeobrażając je w zombie. Najłatwiejsze do kontroli są owady, ale “potężne” grzyby potrafią opanować także większe organizmy, jak pająki. Obserwacje takich zachowań w naturalnych warunkach są rzadkością, nie mówiąc już o udokumentowaniu ich na zdjęciach.
Czytaj też: Ten grzyb zamienia muchy w zombie. Przerażająca historia ze świata zwierząt
Biolog ewolucyjny Roberto Garcia-Roa miał to szczęście, a zrobione zdjęcie postanowił zgłosić do konkursu fotograficznego organizowanego przez BMC Ecology and Evolution. Konkurencja była wymagająca, ale udało się zająć drugie miejsce w kategorii “Rośliny i Grzyby”.
Roberto García-Roa mówi:
Chociaż na wolności nierzadko spotyka się owady pasożytowane przez grzyby-zombie, rzadkością jest obserwowanie dużych pająków im ulegających. W dżungli, w pobliżu strumienia, leżą pozostałości podboju ukształtowanego przez tysiące lat ewolucji.
Zdjęcie, na którym jest życie i śmierć jednocześnie
Liczne gatunki grzybów są znane ze swojej zdolności do pasożytowania na pająkach, ale tego typu obserwacje w środowisku naturalnym należą do rzadkości. Większość z tych gatunków zaliczana jest do rodzin Cordycipitaceae i Ophiocordycipitaceae. Na zdjęciu, które zostało zrobione w rezerwacie Santa Lucia Cloud Forest w Ekwadorze, widać jak grzyb Ophiocordyceps caloceroides infekuje nieznany gatunek ptasznika. Jest to juz końcowa faza infekcji, kiedy to grzyb pochłonął tkanki pająka i ma owocniki, które wytwarzają zarodniki. W tym etapie żywiciel zostaje zabity.
Konkurs fotograficzny BMC Ecology and Evolution stanowi globalną platformę dla naukowców do przesyłania zdjęć uchwalających istotę świata przyrody. Zwycięska praca w kategorii “Rośliny i Grzyby” przedstawia mrówkę opanowaną przez grzyba-zombie, Ophiocordyceps, który sam jest pasożytowany przez innego grzyba.
João Araújo, mykolog z nowojorskiego Ogrodu Botanicznego, który przesłał zwycięskie zdjęcie, załączył do niego taki komentarz:
Lasy, w których żyją te grzyby, są również wspólne z mykopasożytniczymi liniami grzybów, które mogą pasożytować, konsumować, a nawet kastrować Ophiocordyceps. Dopiero niedawno naukowcy zaczęli katalogować i opisywać te wciąż nieznane grzyby, które mogą zabijać inne grzyby.
Grzyb Ophiocordyceps unilateralis atakuje mrówki żerujące w lasach tropikalnych, infekując je zarodnikami, które infiltrują ich egzoszkielet, a następnie zmieniają ich zachowanie. W miarę postępu infekcji, zmanipulowane mrówki są zmuszone do poszukiwania wilgotnego środowiska odpowiedniego dla rozwoju grzyba, co ostatecznie prowadzi je do wgryzienia się w żyłę liścia po północnej stronie rośliny i oczekiwania na śmierć.
Czytaj też: Bakterie zombie – jak wybierają najlepszy moment, by wrócić do świata żywych?
Po zainfekowaniu mrówek przez zarodniki, które infiltrują ich egzoszkielet, grzyb konsumuje narządy wewnętrzne mrówki, a następnie wyłania się z głowy mrówki, uwalniając zarodniki w celu zainfekowania nowych mrówek.
To zjawisko intryguje zarówno naukowców, jak i opinię publiczną. Zainfekowane mrówki nie wykazują natychmiastowych objawów choroby, a ich interakcje są sprzeczne z typowymi zachowaniami społecznymi owadów. Chociaż infekcja jest śmiertelna, jej celem jest regulacja populacji żywicieli w celu utrzymania równowagi ekosystemu, wpływając tylko na niewielką część kolonii mrówek w danym momencie.