W 2008 r. w czasopiśmie Nature Biotechnology opublikowano badania o zmodyfikowanych genetycznie pomidorach, które mogą wytwarzać znacznie więcej przeciwutleniaczy zwanych antocyjanami od innych odmian. Teraz fioletowe pomidory wreszcie zostały zatwierdzone przez Departament Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA).
Blisko 15 lat prac nad niezwykłymi pomidorami
Antocyjany to naturalne barwniki pochodzenia roślinnego, występujące w wakuolach (głównie kwiatach i owocach) w postaci granulek o różnej wielkości. Barwa antocyjanów zależy od pH środowiska, w jakim się znajdują. W przypadku pH poniżej 7 (kwaśne) są czerwone, a w pH obojętnym lub zasadowym (pH>7) przybierają barwę niebieską/fioletową. Ale na barwę antocyjanów ma wpływ wiele czynników, np. temperatura czy obecność jonów metali.
Czytaj też: W Japonii można już kupić pierwszą żywność modyfikowaną za pomocą CRISPR. To pomidory
Antocyjany są obecne w wielu produktach spożywczych, m.in. borówkach i czerwonej kapuście – odpowiadają w nich za fioletowy pigment. Antocyjany powiązano z wieloma korzyściami zdrowotnymi, m.in. zmniejszonym ryzykiem chorób serca i cukrzycy.
Niektóre odmiany pomidorów o lekko fioletowej skórce mają niską zawartość antocyjanów, ale za pomocą kilku zmian genetycznych, ich stężenie można zwiększyć. Dwa geny zostały pobrane z innej rośliny (wyżlina większego) i dodane do pomidora, w wyniku czego powstało wyjątkowe warzywo o bogatym, purpurowym miąższu. Myszy karmione fioletowymi pomidorami żyły o 30% dłużej niż zwierzęta na zwykłej diecie.
Fioletowe pomidory, które zostały obecnie zatwierdzone przez USDA nie różnią się znacznie od tych, które opracowano w 2008 r., ale proces regulacyjny był długi i skomplikowany. Dopiero teraz zyskał certyfikację agencji Animal and Plant Health Inspection Service (APHIS), która oznacza, że roślina nie jest już objęta ścisłą kontrolą ograniczającą gdzie i jak może być uprawiana. Fioletowe pomidory można hodować dosłownie wszędzie, gdzie jest to możliwe.
Czytaj też: Pomidory wiedzą, kiedy są zjadane. Wysyłają do swojego krzaka elektryczne impulsy z ostrzeżeniem
Jonathan Jones, który pracował z Cathie Martin nad komercjalizacją rośliny przez ponad dekadę, mówi:
Kiedy Cathie i ja założyliśmy NPS – Norwich Plant Sciences – prawie 15 lat temu, aby wprowadzić na rynek prozdrowotne, genetycznie ulepszone fioletowe pomidory, wynalezione w Wielkiej Brytanii, nigdy nie sądziliśmy, że uzyskanie odpowiednich certyfikatów będzie trwało tak długo. Jest to ważny dzień dla ulepszenia upraw, z zatwierdzeniem korzystnego produktu przez USDA, po dokładnym zbadaniu szczegółowej dokumentacji informacyjnej, która opisuje jego właściwości.
Naukowcy początkowo skupiali się na produkcji bogatego w antocyjany soku pomidorowego, który mógłby być testowany w kontekście klinicznym u pacjentów z rakiem lub chorobami układu krążenia. Teraz nic nie stoi na przeszkodzie, by wytwarzać pełnoprawne warzywa. Pierwszym krokiem NPS będzie sprzedaż nasion fioletowych pomidorów.