Badania sugerują, że wystarczy jeden posiłek dziennie, zawierający wysoką zawartość tłuszczów nasyconych, aby nasza koncentracja znacznie spadła.
W badaniu wzięło udział 51 kobiet. Najpierw badane dokonały podstawowej oceny swojej uwagi podczas porannej wizyty w laboratorium. Narzędzie, zwane ciągłym testem wydajności, jest miarą ciągłej uwagi, koncentracji i czasu reakcji.
Następnie podano im posiłek – jajka, herbatniki, kiełbasę indyczą i sos zawierający 60 gramów tłuszczu – zależnie od wersji posiłku zawierający olej na bazie kwasu palmitynowego o wysokiej zawartości tłuszczów nasyconych, albo olej słonecznikowy o niskiej zawartości tłuszczów nasyconych.
Oba posiłki miały w sumie 930 kalorii i zostały zaprojektowane tak, by naśladować zawartość różnych dań typu fast food.
Pięć godzin później kobiety ponownie przystąpiły do ciągłego testu wydajności. W czasie od jednego do czterech tygodni później powtórzono całe badanie, podając kobietom posiłek przeciwny do tego, jaki zjadły podczas pierwszej wizyty.
Wyniki testów były znacznie słabsze, gdy badane wcześniej zjadły pokarmy z tłuszczami nasyconymi. To – zdaniem autorów badania – sygnalizuje związek między przyjmowaniem tego rodzaju tłuszczów a funkcjonowaniem mózgu. Po zjedzeniu posiłku o wysokiej zawartości tłuszczów nasyconych wszystkie uczestniczące w badaniu kobiety były średnio o 11 procent mniej zdolne do wykrycia bodźców docelowych w ocenie uwagi.
Naukowcy zbadali również, czy stan zwany nieszczelnym jelitem, który pozwala bakteriom jelitowym dostać się do krwioobiegu, ma jakikolwiek wpływ na koncentrację. Okazało się, że uczestniczki badania, cierpiące na nieszczelność jelit, wypadły w testach gorzej bez względu na rodzaj spożywanego posiłku.
Tylko jeden posiłek
Annelise Madison, główna autorka badania i absolwentka psychologii klinicznej na Ohio State University mówi, że to niezwykłe, że zaledwie po jednym posiłku z tłuszczami nasyconymi można zaobserwować zmiany w umiejętności skupienia uwagi.
Madison zauważa również, że posiłek wykonany z użyciem oleju słonecznikowego, mimo niskiej zawartości tłuszczów nasyconych, wciąż zawierał dużo tłuszczu.
– Ponieważ oba posiłki były wysokotłuszczowe i potencjalnie problematyczne, efekt poznawczy posiłku o wysokiej zawartości tłuszczów nasyconych mógłby być jeszcze większy, gdyby porównano go z posiłkiem o niższej zawartości tłuszczu – powiedziała.
Badacze przeanalizowali również podstawowe próbki krwi na czczo uczestników, aby ustalić, czy zawierają one cząsteczkę zapalną, która sygnalizuje obecność endotoksemii – toksyny, która ucieka z jelit i przedostaje się do krwioobiegu, gdy bariera jelitowa jest naruszona.
– Jeśli kobiety miały wysoki poziom endotoksemii, to również niweczyło różnice między posiłkami. Nie radziły sobie dobrze w teście bez względu na rodzaj spożywanego tłuszczu – powiedziała Madison.
Dieta dla mózgu
Chociaż badanie nie określiło, co dzieje się w mózgu, Madison powiedziała, że wcześniejsze badania sugerowały, że jedzenie bogate w tłuszcze nasycone może wywoływać stany zapalne w całym ciele, a nawet w mózgu. Kwasy tłuszczowe mogą również przekraczać barierę krew-mózg.
Analiza statystyczna uwzględniła inne potencjalne wpływy na funkcje poznawcze, w tym objawy depresyjne i średnie spożycie tłuszczów nasyconych w diecie. Kobiety biorące udział w badaniu zjadały trzy standaryzowane posiłki i pościły przez 12 godzin przed każdą wizytą laboratoryjną, aby zmniejszyć różnice w diecie, które mogłyby wpłynąć na ich reakcję fizjologiczną na posiłki wysokotłuszczowe.
Odkrycia sugerują, że koncentracja może być jeszcze bardziej zaburzona u ludzi zestresowanych pandemią, którzy sięgają po tłuste potrawy m.in. z wygody.
Badanie zostało opublikowane w American Journal of Clinical Nutrition.