W połowie 2016 roku w Instytucie Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk (IChF PAN) w Warszawie rozpocznie pracę wybitny uczony zajmujący się szeroko rozumianą biologią i jej stykiem z chemią i fiztyką.
Zatrudnienie naukowca na warunkach finansowych odpowiadających najlepszym standardom światowym będzie możliwe dzięki europejskiemu grantowi ERA Chair o wartości 2,5 mln euro. Uczony zostanie wybrany w konkursie ocenianym przez komitet złożony z naukowców z Polski, Wielkiej Brytanii, Belgii i Holandii, wśród których znajdują się laureaci najbardziej prestiżowych grantów przyznawanych przez Europejską Radę ds. Badań Naukowych (European Research Council, ERC).
„Chemia fizyczna wciąż szuka nowych inspiracji. Jesteśmy przekonani, że dobrym źródłem może tu być biologia. Dlatego chcielibyśmy, aby światowej klasy specjalista zbudował w naszym instytucie interdyscyplinarny zakład zdolny podejmować najbardziej ambitne problemy naukowe leżące na styku współczesnej chemii, fizyki i biologii” – mówi prof. dr hab. Robert Hołyst, dyrektor IChF PAN.
„Warto dodać, że dla naprawdę dobrego naukowca, który chce rozwijać ambitną tematykę badawczą, Polska jest obecnie atrakcyjnym krajem z uwagi na coraz liczniejsze konkursy grantowe, w których wartość trzyletniego grantu nierzadko przekracza milion euro” – podkreśla prof.
Granty ERA Chair (European Research Area) są przyznawane w ramach Horyzontu 2020, największego europejskiego programu finansowania badań naukowych i innowacji. Budżet programu na lata 2014-20 wynosi niemal 80 mld euro. Głównym zadaniem grantów ERA Chair jest przyciągnięcie najwybitniejszych uczonych do instytucji naukowych działających w niedawno przyjętych państwach członkowskich Unii Europejskiej.
Problem wyrównywania szans ośrodków naukowych w rywalizacji międzynarodowej jest szczególnie istotny w przypadku Polski, która często jest postrzegana jako kraj o małym wkładzie w rozwój nauki i techniki. O ile część osób pamięta, że astronom Mikołaj Kopernik „ruszył Słońce, wstrzymał Ziemię”, a Maria Skłodowska-Curie stworzyła podwaliny współczesnej fizyki jądrowej, o tyle niewielu kojarzy, że to Ignacy Łukasiewicz był pionierem przemysłu naftowego, Kazimierz Funk odkrył pierwszą witaminę, Ludwik Hirszfeld grupy krwi, a Jan Czochralski wynalazł metodę hodowli monokryształów, bez której nie byłoby dzisiejszej elektroniki. Z terenów obecnej Polski pochodzili m.in. Benoit Mandelbrot – twórca geometrii fraktalnej, Wernher von Braun – konstruktor rakiet księżycowych Saturn V, czy noblista Albert Michelson – współtwórca eksperymentu, który doprowadził do narodzin teorii względności. Mało znany jest także fakt, że większość kobiet, które otrzymały nagrodę Nobla z fizyki lub chemii, miała mniejszy lub większy związek z Polską.
„W naukach przyrodniczych Polska ma znakomite, wręcz wybitne tradycje intelektualne. Jako nowoczesny instytut, specjalizujący się w chemii fizycznej, chcemy do nich coraz silniej nawiązywać. Nie mamy wątpliwości, że grant ERA Chair nam w tym pomoże” – podsumowuje prof. Hołyst.