Elektronika jest coraz mniejsza, ale zbliżamy się do ściany. Jest pomysł, jak ją ominąć

Elektronika, której używamy, coraz bardziej się kurczy, ale proces ten ma swoje ograniczenia. Naukowcy wpadli na pomysł, jak je ominąć wykorzystując nową metodę manipulowania pojedynczymi cząsteczkami.
Miniaturyzacja elektroniki ma swoje granice /Fot. Unsplash

Miniaturyzacja elektroniki ma swoje granice /Fot. Unsplash

Ograniczenia rozmiaru fizycznego zaczynają hamować trend podwajania gęstości tranzystorów w mikroprocesorach krzemowych co dwa lata, zgodnie z przewidywaniami prawa Moore’a. Elektronika molekularna, czyli wykorzystanie pojedynczych cząsteczek chemicznych jako elementów składowych podzespołów elektronicznych, oferuje potencjalną ścieżkę do dalszej ich miniaturyzacji.

Czytaj też: Chińska odpowiedź na Neuralink. Naukowcy wprowadzili do interfejsu kluczową zmianę

Naukowcy z University of Illinois Urbana-Champaign opracowali unikalny sposób kontrolowania przewodności elektrycznej (konduktancji) poprzez zastosowanie cząstek typu drabinkowego (o sztywnych szkieletach). Można je wytworzyć w stosunkowo łatwy sposób, zbliżony do gotowania dania jednogarnkowego. Szczegóły opisano w czasopiśmie Nature Chemistry.

Prof. Charles Schroeder z University of Illinois Urbana-Champaign mówi:

W dziedzinie elektroniki molekularnej należy wziąć pod uwagę elastyczność i ruch cząsteczek oraz to, jak wpływa to na właściwości funkcjonalne. Okazuje się, że odgrywa to znaczącą rolę we właściwościach elektronicznych cząsteczek. Aby pokonać to wyzwanie i osiągnąć stałą przewodność niezależnie od konformacji, naszym rozwiązaniem było przygotowanie cząsteczek o sztywnych szkieletach.

Elektronika molekularna sposobem na jeszcze mniejsze urządzenia elektroniczne

Jednym z największych wyzwań elektroniki molekularnej jest to, że wiele cząsteczek organicznych jest elastycznych i ma wiele tzw. konformacji. Jest to układ przestrzenny atomów mogący zmieniać się przez obrót wokół pojedynczych wiązań chemicznych, bez ich zrywania. Każda konformacja potencjalnie skutkuje inną przewodnością elektryczną, a więc i właściwościami.

Czytaj też: Wulkany i elektronika mają więcej wspólnego, niż się spodziewasz

Mianem cząsteczek typu drabinkowego określa się takie, które zawierają nieprzerwaną sekwencję pierścieni chemicznych z co najmniej dwoma wspólnymi atomami między pierścieniami, co “blokuje” konkretną konformację. Taki prosty chemiczny trik zapewnia trwałość kształtu i ogranicza ruchy obrotowy cząsteczki, co również minimalizuje zmienność przewodności.

Elektronika może skorzystać na zastosowaniu cząsteczek typu drabinkowego, jak na schemacie /Fot. University of Illinois Urbana-Champaign

Dr Hao Yang z University of Illinois Urbana-Champaign dodaje:

W przypadku cząsteczki o wielu konformacjach zmienność przewodności jest bardzo duża, czasami 1000 razy różna. Postanowiliśmy użyć cząsteczek typu drabinkowego, które są trwałe w kształcie, i wykazały one stabilny zestaw sztywnych konformacji, dzięki czemu możemy uzyskać stabilną i solidną przewodność połączeń molekularnych.

Jeżeli chce się zastosować elektronikę molekularną w urządzeniu, konieczne jest posiadanie stałej przewodności, bo wszystkie komponenty muszą mieć takie same właściwości.

Aby kontrolować przewodność elektryczną cząsteczek o trwałym kształcie, naukowcy zastosowali unikalną strategię syntezy drabinkowej w jednym naczyniu, którą można porównać do gotowania dania jednogarnkowego. Stosując taką metodę można używać prostszych i dostępnych komercyjnie składników, uzyskując bogatą różnorodność cząsteczek odpowiednio dopasowanych do konkretnych urządzeń elektronicznych.

Uczeni zademonstrowali słuszność swojej metody poprzez projektowanie, syntezę i charakteryzowanie właściwości elektronicznych cząsteczki przypominającej motyla (ze “skrzydłami” pierścieni chemicznych). Mają nadzieję, że utoruje to drogę do projektowania innych funkcjonalnych materiałów, a ostatecznie do bardziej niezawodnych i wydajnych urządzeń elektronicznych.