Żyjemy w czasach zmian, o których możemy powiedzieć, że są nie tylko dynamiczne, ale wręcz turbodynamiczne. Poza tym te zmiany dokonują się na wielu płaszczyznach: biznesu, gospodarki, jak i technologii, i nieustannie na nas wpływają. Dbanie o zdrowie psychiczne i fizyczne zawsze było ważne, ale teraz stało się szczególnie istotne, i nie trzeba chyba nikomu tłumaczyć, że poprawa samopoczucia przekłada się na jakość naszego życia.
Z własnych doświadczeń jako coacha, doradcy i konsultanta pracującego w biznesie od kilkunastu lat rekomenduję podejście holistyczne, w którym patrzymy na siebie i swój dobrostan całościowo, a dbałość o zdrowie, kondycję fizyczną i psychiczną są równie ważne. Modny obecnie trend self-care, mówiący o tym, by zaopiekować się sobą, tylko uwidocznił, jak bardzo to jest istotne. Jedni z nas radzili lub nadal radzą sobie świetnie, ale są też tacy, których nowe czasy pracy hybrydowej, szklanych ekranów i „rozciągniętej doby” wręcz zmusiły o zadbania o swoją energie, samopoczucie i zdrowie. Powstały nowe pozycje zawodowe jak health care menedżer, firmy zaczęły wprowadzać na szeroką skalę programy wellness, a raczkująca do tej pory kultura dobrostanu organizacji nabrała innego znaczenia.
Coraz więcej firm zaczyna uczyć swoich pracowników medytacji, mindfulness i zatrudnia managerów do spraw szczęścia. Ale również sami możemy od zadbać o swój dobrostan. Ważnym krokiem w tym kierunku jest samoobserwacja, która pozwala nam odkryć albo lepiej uzmysłowić sobie, co jest naszymi słabszymi punktami, a co „napędzaczami” dającymi zadowolenie i chęć do dalszego działania.
Przeprowadź osobisty audyt
Każdy z nas może mieć problemy z gospodarowaniem energią, które należy pilnie rozwiązać. Jeżeli znajdujemy się w sytuacji, kiedy coś obciążającego zaczyna się dziać, należy temu poświęcić uwagę. Najważniejsze jest to, by nie dopuścić do momentu, kiedy stan alarmowy zmieni się w krytyczny. Dbajmy więc o naszą wewnętrzną harmonię, umiejętnie gospodarujemy swoją życiową energią. Jak to zrobić najlepiej? Generalizując, każdy z nas ma swoją strategię dbania o siebie, czyli zbiór zachowań, nawyków i rytuałów, które bardziej lub mniej świadomie budują naszą kondycję psychofizyczną. Jednak proponuję, by sprawdzić, na ile ta strategia przynosi pożądane efekty.
Najlepiej zacząć od tzw. audytu stanu zdrowia psychofizycznego. To nic innego jak „inwentaryzacja” tego, co robimy, jak robimy, z jaką częstotliwością i jakie to wyniki mi przynosi. Kluczem jest świadomość siebie, swojego ciała, reakcji i nawyków. Proponuję, by uważniej przyjrzeć się sobie i przez najbliższy czas, np. tydzień prowadzić „Dziennik swojego dobrego samopoczucia”. Możemy go założyć w zwykłym zeszycie, notesiku albo arkuszu w Excelu.
Ważne, żeby zapisywać w nim swoje obserwacje, niektóre na bieżąco, niektóre na koniec dnia. Im bardziej szczegółowo odpowiemy sobie na poniższe pytania, tym lepiej siebie poznamy. Możemy używać też skali od 1 do 5 albo do 10, co pozwoli lepiej opisać złość, radość, smutek itp. Na przykład zdanie: „Mój nastrój w skali 1-10 jest dziś dobry na 7” mówi więcej niż tylko: „Mój nastrój jest dziś dobry”. W opisach emocji możemy się posłużyć także metaforą albo porównaniem.
NA POZIOMIE PSYCHICZNYM
- Jaki masz dziś nastrój?
- Jak oddychasz? Płytko? Pamiętasz o głębokim oddechu?
- Z kim najczęściej przebywasz?
- Jak dbasz o relacje? Jak one wyglądały dzisiaj?
- Stawiasz przed sobą cele? Jak to robisz? Zapisujesz sam cel, czy także kroki? Realizację określasz w czasie?
- Nagradzasz się za wysiłki czy tylko samą realizację celu?
- Czy karcisz siebie w myślach, za to, że czegoś nie skończyłeś tego dnia?
- Co ciebie wycisza, relaksuje? Czytanie książek, słuchanie ulubionej muzyki? Ile czasu temu poświęciłeś dzisiaj?
- Czy potrzebujesz pomocy? Umiesz o nią poprosić? A jeśli nie, to dlaczego?
- Jaki jest twój wewnętrzny dialog? Wspiera ciebie w działaniu czy hamuje? Częściej chwalisz i doceniasz siebie w myślach czy krytykujesz?
- Co na ciebie dziś podziałało wzmacniająco, budująco, sprawiło radość?
- Co ciebie dziś zirytowało, rozproszyło, sprawiło przykrość? Co zrobiłeś, żeby się lepiej poczuć i wyjść z tego stanu?
- Czy znasz swoje słabości? Czy jakieś się dziś uwypukliły (np. z powodu nieśmiałości nie podjąłeś dyskusji w pracy na istotny dla ciebie temat)? Jak możesz zapobiec takim sytuacjom?
- Czujesz, że w twoim życiu jest równowaga pomiędzy pracą a życiem osobistym? Jak było dzisiaj? Zostałeś po godzinach, wziąłeś dodatkowe zadanie? Asertywnie powiedziałeś NIE, kiedy ktoś chciał dać ci kolejną sprawę do załatwienia?
NA POZIOMIE FIZYCZNYM
- Ile godzin dziś spałeś?
- Jakiej jakości był twój sen? Jakiej jakości jest zwykle?
- Czy obudziłeś się rześki i pełen energii?
- Od czego zacząłeś dzień? Od ćwiczeń fizycznych, oddechowych, medytacji, kawy, papierosa?
- Jaka jest twoja dieta: lekka i zdrowa czy używasz produktów wysoko przetworzonych?
- Ile posiłków jesz dziennie? Co składa się na twoje śniadanie, obiad, kolację?
- O której siadasz do stołu? A może jesz przy komputerze, nie odrywając wzroku od ekranu?
- Czy sięgasz po słodycze albo napoje energetyczne? Jeżeli tak, to w jakich sytuacjach? W czym mają ci „pomóc”?
- Ile wody wypijasz? Jeżeli o tym nie pamiętasz, może warto zainstalować aplikację, która będzie ci przypominała, że czas na kolejną szklankę?
- Sięgasz po suplementy? Jakie? Czy regularnie i zgodnie np. z zaleceniami lekarza?
- Ile czasu spędzasz w zamkniętych pomieszczeniach, samochodzie, komunikacji miejskiej? A ile na dworze? Chodzisz regularnie na spacery?
- Ile czasu spędzasz przed ekranem komputera, smartfona?
- Uprawisz sport? Jak się czujesz przed treningiem, a jak po? Co daje ci aktywność fizyczna?
Na koniec tygodnia obserwacji zrób podsumowanie. Zapisz: co cię motywuje, daje najwięcej energii, wzmacnia, angażuje, cieszy, przynosi zadowolenie, a co rozprasza, dekoncentruje, osłabia itd.? Co zrobisz w najbliższym czasie, żeby to zmienić? Rozpisz to w krokach, punktach i działaj.
Warto pamiętać o tym, że to, co robimy dzisiaj, wpływa na to, jak będziemy się czuli jutro. Chodzi o to, żeby nasze życie mimo różnych przeciwności było satysfakcjonujące, dawało poczucie szczęścia i spełnienia. Więc #dbajmyosiebie!
AUTORKA: Anna Walasek – Certyfikowany Coach ICC, Biznes Coach ICC, Supervizor ICC w coachingu, Absolwentka Akademii Leona Koźmińskiego w specjalizacji coaching zespołowy. Master od Art. of NLP. Ukończyła kurs Zen coachingu u Richarda Bolstada i Clean coaching wg. metodologii Steva Grova, doradca ds. szczęścia. Trener rekomendowany przez Radę Trenerów Polskiego Towarzystwa Psychologicznego
Więcej praktycznych ćwiczeń, które pomogą ci zadbać o twoją odporność psychiczną, znajdziesz w najnowszym magazynie „Coaching Extra” 03/2021.
