“Pytanie, dlaczego bardziej inteligentni ludzie mają tendencję do bycia ateistami, sięga czasów starożytnych Greków i Rzymian. Już wtedy uważano bowiem bowiem, że taka korelacja faktycznie istnieje. Obecnie także powstaje wiele badań poświęconych temu zagadnieniu” – mówi dr Edward Dutton z Instytutu Badań Społecznych Ulster w Wielkiej Brytanii.
Dr Dutton, wraz z dr. Dimitri’m Van der Linden’em z Rotterdam University w Holandii, opracował tzw. Intelligence-Mismatch Association Model. Jego celem jest odpowiedź na pytanie, dlaczego – według dowodów historycznych oraz najnowszych badań przeprowadzonych w różnych krajach i między różnymi grupami społecznymi – inteligencja wydaje się być negatywnie związana z religijnością.
Wspomniany model oparty jest na założeniach psychologii ewolucyjnej, a konkretnie zasady postulowanej przez Satoshiego Kanazawę, zwanej zasadą Savanna-IQ, zgodnie z którą ludzkie zachowanie zawsze będzie zakotwiczone w środowisku, w którym rozwijali się jego przodkowie.
W oparciu o swój model, Dutton i van der Linden stwierdzili, że religia powinna być uważana za oddzielną domenę ewolucyjną lub instynkt, podczas gdy inteligencja jest czymś, co pozwala ludziom wznosić się ponad instynkty.
“Jeśli religię uznamy za instynkt, to inteligencja może być rozumiana za coś, co pozwala przezwyciężać instynkty i racjonalnie rozwiązywać problemy. Oznacza ciekawość intelektualną i otwartość umysłu na rozwiązania i możliwości pozainstynktowne” – tłumaczy dr Dutton.
Zdaniem naukowca religijność – rozpatrywana jako instynkt – wzmaga się wyraźnie w warunkach stresowych. “W okresach dużego stresu ludzie mają skłonność do działań instynktownych, istnieje wiele dowodów na poparcie tej tezy. Natomiast inteligencja pozwala zatrzymać się na chwilę, spojrzeć na trudną sytuację z dystansu i rozważyć różne opcje działania” – mówi autor pracy.
Obaj naukowcy uważają też, że osoby, które mają tendencję do działań nieinstynktownych, zawsze lepiej rozwiązują problemy. “To ważne, ponieważ w zmieniających się warunkach życia, lepsze panowanie nad odruchami instynktownymi będzie się wiązać z większą zdolnością do rozwiązywania problemów, a co za tym idzie będzie ewolucyjnie pożądane” – podsumowuje dr van der Linden.
Szczegóły badań znajdziecie tutaj.
Redakcja Focus.pl wybierze dla Ciebie najlepsze artykuły tygodnia. Zapisz się na nasz newsletter