Takie określenie brzmi nieco skomplikowanie, ale jego polska wersja z pewnością rozwieje wątpliwości. Chodzi o jajo w jaju, czyli sytuację, w której w skorupce znajduje się – poza samym jajkiem – kolejna skorupka. Takie zjawisko jak do tej pory obserwowano wyłącznie u ptaków i nie udało się tego powtórzyć w przypadku gadów ani dinozaurów. Aż do teraz.
Ovum-in-ovo jak na razie obserwowano wyłącznie u ptaków
O sprawie możemy przeczytać na łamach Scientific Reports, dowiadując się między innymi, że jajo złożył jeden z tytanozaurów. Prowadząc wykopaliska naukowcy znaleźli łącznie 52 gniazda tych zwierząt, które znajdowały się w pobliżu wsi Padlya. Szczególnie interesujące okazało się to, w którym odkryto 10 jaj, przy czym jedno okazało się zawierać nie jedną, lecz dwie warstwy skorupy. Analiza znalezionego jaja wywołała u naukowców skojarzenia z ovum-in-ovo obserwowanym u ptaków.
Krokodyle, podobnie jak żółwie i inne gady owulują i składają wszystkie jaja jednocześnie. Przebiega to zupełnie inaczej niż u ptaków, które robią to pojedynczo, w sposób sekwencyjny. Z tego względu dotychczas zakładano, iż dinozaury miały funkcję rozrodczą podobną do tej, jaką pełnią żółwie i inne gady. Zwrot w całej sprawie może nastąpić właśnie za sprawą nowego odkrycia, które sugeruje, że zauropody mogły cechować się morfologią jajowodów podobną do tej, którą spotyka się u krokodyli bądź ptaków. Innymi słowy, mogły one przystosować się do sposobu składania jaj charakterystycznego dla współczesnych ptaków.
Jakby tego było mało, już wcześniej udało się znaleźć dowody na występowanie u dinozaurów zachowań podobnych do ptaków. Chodzi na przykład o zdolność do budowy gniazd oraz sprawowanie opieki rodzicielskiej w sposób charakterystyczny dla ptaków. Miejsce nowego odkrycia nie jest szczególnie zaskakującym źródłem skamieniałości dinozaurów. W przeszłości znajdowano tam liczne szczątki tych zwierząt, wliczając w to pozostałości tytanozaurów wydobyte w 2007 roku. Łącznie na miejscu odkryto 108 gniazd tych zwierząt. Niektóre z nich był w zasadzie nienaruszone i zawierały zarówno pojedyncze jaja, jak i kilka fragmentów skorup.
Tytanozaury, czyli jedne z największych zwierząt lądowych w historii
Tytanozaury osiągały niezwykle imponujące rozmiary, dzięki czemu uznaje się je za jedne z największych zwierząt, jakie kiedykolwiek stąpały po ziemskich lądach. Te roślinożerne istoty zamieszkiwały naszą planetę przez miliony lat, by ostatecznie zniknąć z jej powierzchni – podobnie jak większość dinozaurów – na skutek uderzenia planetoidy sprzed około 66 milionów lat.