Irritator challengeri był wyjątkowym dinozaurem, który zamieszkiwał obszar dzisiejszej Brazylii. Należał do rodziny spinozaurów, których skamieniałości w znakomitej większości znamy z odkryć w Afryce. Gady te rozprzestrzeniły się na teren Ameryki Południowej, kiedy ta jeszcze posiadała połączenie lądowe z kontynentem po drugiej stronie Atlantyku.
Międzynarodowy zespół paleontologów z Niemiec, Holandii i Szwajcarii przeprowadził szczegółową analizę dostępnych skamieniałości spinozaura z Brazylii, które znajdowały się w Miejskim Muzeum Nauk Przyrodniczych w Stuttgarcie. Wyniki opublikowano w czasopiśmie Palaentologica Electronica.
Dinozaur, który połykał swoje ofiary jak pelikan
Oczywiście o Irritator chalengeri już trochę wcześniej było wiadomo. Gad ten dorastał do 10 metrów długości, chodził na tylnych kończynach, posiadał bardzo długi pysk i spłaszczoną czaszkę. Prawdopodobnie żywił się tylko rybami, które wyławiał z rzek, ponieważ jedyne skamieniałości tego gatunku pochodzą z obszaru, który w 120 mln lat temu (we wczesnej kredzie) był olbrzymią deltą rzeczną.
Jak wyglądały najnowsze badania nad skamieniałościami gada? Badacze wykorzystali tomografię rentgenowską, za pomocą której prześwietlili wszystkie znane i dostępne kości czaszki złożone w całość. Okazało się, że Irritator chalengeri trzymał swój pysk nachylony pod kątem 45 stopni. Dzięki temu nie tylko nie zasłaniał sobie obrazu, a w dodatku potrafił widzieć trójwymiarowo do przodu.
Co więcej, anatomia żuchwy sprzyjała temu, aby łapać dużo ofiar, które można było unieszkodliwić jednym kłapnięciem pyska i od razu połknąć. Podobnie robią to dzisiaj pelikany, które łapią dużo ryb do dzioba, a następnie szybko je połykają. Jednakże mechanizm u tych ptaków działa w nieco inny sposób, choć idea jest taka sama. Ciekawe jest również to, że u spinozaura istniała zdolność do rozsuwania żuchwy na boki, dzięki czemu ofiara od razu lądowała w gardle drapieżnika.
Czytaj też: Jak gigantyczne dinozaury urosły do takich rozmiarów? Teoria z XIX wieku ląduje znów w koszu
Spinozaury są interesującą grupą mezozoicznych gadów, o których, jak widać, wciąż wiele nie wiemy. Okazuje się, że te drapieżniki wykształciły szereg podobnych cech anatomicznych i zachowań, które możemy odnaleźć u niektórych dzisiejszych ptaków.