Drzewa w brazylijskim lesie atlantyckim (Mata Atlântica) migrują w poszukiwaniu korzystniejszych temperatur, a gatunki w lasach górskich wędrują pod górę, aby uciec przed rosnącym ciepłem spowodowanym przez zmiany klimatyczne, ujawnia badanie opublikowane w czasopiśmie Journal of Vegetation Science. Zjawisko to oznacza adaptacyjną reakcję na rosnące temperatury i skomplikuje wpływ klimatu na regionalne ekosystemy.
Czytaj też: Lasy się uduszą, fotosynteza ustanie. Drzewa nam już nie pomogą
Naukowcy z University of Birmingham udokumentowali tę migrację pod górę, zauważając, że odzwierciedla ona historyczne wzorce obserwowane podczas poprzednich zmian klimatycznych. Badania pokazują, że różne gatunki drzew przemieszczają się w kierunku chłodniejszych, wyżej położonych terenów, poszukując optymalnych warunków do wzrostu i przetrwania.
Dr Rodrigo Bergamin z University of Birmingham mówi:
Odkryliśmy, że różne gatunki przemieszczają się w różnych kierunkach – w niższych lasach drzewa przemieszczają się w dół zbocza częściej niż w górę, prawdopodobnie z powodu czynników innych niż temperatura, takich jak konkurencja między gatunkami. Jednakże w lasach wyżej w górach większość gatunków przemieszcza się pod górę, ponieważ temperatury rosną, a podszyt staje się bardziej przystosowany do drzew preferujących ciepłe temperatury. Może to oznaczać, że gatunki potrzebujące niższych temperatur są zagrożone wyginięciem, ponieważ świat nadal się ociepla.
Brazylijskie drzewa “uciekają” do góry – to sprzeczne z intuicją
Naukowcy zbadali 627 gatunków drzew w 96 różnych lokalizacjach w brazylijskim lesie atlantyckim, aby obliczyć wskaźniki temperatury społeczności (CTS) – sposób zrozumienia wzorców klimatycznych w całym lesie. Wyniki mają głębokie implikacje dla strategii zarządzania lasami i ochrony. Wraz z przemieszczaniem się drzew zmienia się skład lasów, co potencjalnie wpływa na bioróżnorodność i zdrowie tych obszarów zielonych.
Czytaj też: “Czarna ziemia” z Amazonii przywraca do życia całe lasy. Ta gleba może zdziałać cuda
Historycznie drzewa zmieniały swoje zasięgi w odpowiedzi na wahania klimatyczne, jednak obecne tempo zmian jest przyspieszone, co budzi obawy o zdolność ekosystemów do wystarczająco szybkiej adaptacji. Ten szybki ruch może zakłócić ustalone relacje ekologiczne i doprowadzić do nieprzewidzianych konsekwencji.
Przemieszczanie się drzew pod górę zwraca również uwagę na szerszy wpływ globalnego ocieplenia na florę i faunę. Biorąc pod uwagę prognozy dalszego wzrostu temperatury, naukowcy ostrzegają, że prawdopodobnie więcej gatunków pójdzie w ich ślady, przenosząc się na wyższe wysokości lub szerokości geograficzne.
Badania podkreślają konieczność stosowania adaptacyjnych praktyk zarządzania lasami, które mogą uwzględniać zmieniające się rozmieszczenie gatunków drzew. Ponadto wzywa do zwiększenia wysiłków na rzecz łagodzenia zmian klimatycznych, aby spowolnić te migracje i zachować równowagę ekologiczną.
Brazylijski las atlantycki, znany jako Mata Atlântica, rozciąga się od stanu Rio Grande do Norte na północnym wschodzie do stanu Rio Grande do Sul na południu. Obejmuje obszar śródlądowy aż do Paragwaju i prowincji Misiones w Argentynie. Uważany za jeden z największych na świecie obszarów o największej bioróżnorodności, jest domem dla ogromnej liczby unikalnych gatunków i ekosystemów.