Miód był stosowany od czasów starożytnych jako tradycyjny lek na różne dolegliwości. W ostatnich latach wzrosło zainteresowanie na wykorzystanie produktów naturalnych (jak miód) do obrony przed drobnoustrojami, głównie z powodu rosnącego kryzysu odporności. Podczas gdy zdecydowaną większość miodu na świecie produkuje pszczoła miodna, wiele innych owadów zbiera, przetwarza i przechowuje nektar w takiej postaci – także mrówki.
Czytaj też: Groźne mrówki już w Europie. Pierwsi poszkodowani na Sycylii, a będzie tylko gorzej
Badania przeprowadzone przez naukowców z University of Sydney pod kierunkiem prof. Dee Carter wykazały, że miód wytwarzany przez australijskie mrówki ma wyjątkowe działanie przeciwdrobnoustrojowe. To odkrycie może doprowadzić do stworzenia nowego rodzaju leków lub suplementów diety wzmacniających odporność. Szczegóły opisano w czasopiśmie PeerJ.
Mrówki produkują miód, a my możemy na tym skorzystać
Obiektem badań była mrówka należąca do gatunku Camponotus inflatus, którą można spotkać na obszarach pustynnych, głównie Australii Zachodniej i Terytorium Północnego. Wśród ich kolonii znajduje się klasa przekarmionych robotnich, które napychają się nektarem i słodkimi substancjami, co sprawia, że ich odwłoki napełniają się miodem i przybierają półprzezroczysty, bursztynowy wygląd. Mrówki te w rzeczywistości stają się żywymi spiżarniami, zwracając miód gdy w przyrodzie brakuje pożywienia.
Czytaj też: Jak te mrówki zadają tak nieznośny ból? Przez 12 godzin pocisz się i masz gęsią skórkę
Opisane badanie jest pierwszym przypadkiem, w którym zbadano miód mrówek pod kątem jego właściwości leczniczych. Potwierdzono, że miód mrówek ma zupełnie inny mechanizm działania w porównaniu z miodem manuka, który jest powszechnie stosowany w miejscowym leczeniu ran i infekcji skóry. Mrówki miododajne są od tysięcy lat wykorzystywane w medycynie ludowej m.in. w leczeniu przeziębienia i bólu gardła. Teraz zachodnia nauka dogania ich tradycje.
Prof. Dee Carter mówi:
To badanie pokazuje, że miód mrówek miododajnych ma wyjątkowe właściwości przeciwdrobnoustrojowe, które potwierdzają jego terapeutyczne zastosowanie przez rdzenną ludność. Wykorzystanie czegoś, co zostało udoskonalone przez ewolucję, do zastosowania w naturze, a następnie zastosowanie tego w odniesieniu do zdrowia ludzkiego to świetny sposób na opracowanie strategii terapeutycznych. Dzięki temu mogą powstać nowe antybiotyki.
Miód produkowany przez mrówki jest skuteczny przeciwko gronkowcowi złocistemu (Staphylococcus aureus). Bakterie te kolonizują skórę i nos ludzi, ale jeśli przedostaną się przez skaleczenie, mogą spowodować infekcję, taką jak czyraki i owrzodzenia, a w ekstremalnych przypadkach doprowadzić do śmierci. Odkryto również, że miód mrówek jest skuteczny przeciwko grzybom z rodzaju Aspergillus i Cryptococcus. Można je znaleźć w glebie, a zdolność do ich hamowania prawdopodobnie wyewoluowała, aby zapobiec inwazji grzybów na kolonie mrówek. Grzyby te mogą również powodować poważne infekcje u osób z osłabionym układem odpornościowym.