Naukowcy z Uniwersytetu Oksfordzkiego opublikowali wyniki nowej analizy genetycznej, która sugeruje, że alkohol bezpośrednio przyspiesza starzenie komórek uszkadzając DNA w telomerach. Wyniki opublikowano w czasopiśmie Molecular Psychiatry.
Alkohol skraca telomery
Telomer to fragment chromosomu, zlokalizowany na jego końcu, który zabezpiecza go przed uszkodzeniem podczas kopiowania. Każdy podział komórki skraca telomer o 50-100 zasad azotowych – proces ten jest swoistym “licznikiem podziałów” i przekłada się na proces starzenia się. Gdy telomery stają się za krótkie, komórki nie mogą się już dzielić i umierają. Krótsze telomery powiązano z niektórymi chorobami związanymi z wiekiem, a także z chorobą Alzheimera, nowotworami i chorobą wieńcową.
Czytaj też: Alkohol szkodzi naszym mózgom. Wystarczy jeden drink dziennie
Brytyjscy naukowcy zbadali związek między spożyciem alkoholu a długością telomerów u ponad 245 000 osób wpisanych do UK Biobank. Uczeni wykorzystali warianty genetyczne, które wcześniej były związane ze spożywaniem alkoholu i zaburzeniami alkoholowymi. Przeprowadzono także ocenę obserwacyjną, bazującą na deklarowanym przez uczestników tygodniowym spożyciu alkoholu.
Wykazano istotny statystycznie związek między wysokim spożyciem alkoholu a krótszymi telomerami. W porównaniu z osobami pijącymi mniej niż sześć jednostek alkoholu tygodniowo (ok. dwa duże kieliszki wina), picie więcej niż 29 jednostek tygodniowo (około dziesięciu kieliszków wina o zawartości alkoholu 14% objętości) wiązało się ze skróceniem telomerów o wartość odpowiadającą 1-2 latom.
Większość uczestników badania to osoby regularnie pijące, jedynie 3% to osoby nigdy nie pijące, a 4% to osoby wcześniej pijące. 51% stanowili mężczyźni, 49% kobiety, a średnia wieku wynosiła 57 lat.
Dr Anya Topiwala z Uniwersytetu Oksfordzkiego mówi:
Wyniki te potwierdzają sugestię, że alkohol, zwłaszcza w nadmiernych ilościach, bezpośrednio wpływa na długość telomerów. Skrócone telomery zostały zaproponowane jako czynniki ryzyka, które mogą powodować szereg poważnych chorób związanych z wiekiem, takich jak choroba Alzheimera. Nasze wyniki dostarczają kolejnej informacji dla klinicystów i pacjentów dążących do ograniczenia szkodliwego wpływu nadmiaru alkoholu. Ponadto ważna jest dawka alkoholu – nawet ograniczenie picia może przynieść korzyści.
Długości telomerów została zmierzona przy użyciu leukocytów (komórek układu odpornościowego) z próbek DNA uczestników zebranych, gdy uczestnicy zostali po raz pierwszy zrekrutowani do UK Biobank.
Czytaj też: Z czym go nie łączyć? Po czym najgorszy kac? Naukowo o alkoholu [RAPORT]
Chociaż wyniki badań nie dowodzą jednoznacznie, że alkohol bezpośrednio wpływa na długość telomerów, dwa wnioski z badania potwierdzają, że tak właśnie jest. Po pierwsze, efekty wystąpiły tylko u osób aktualnie pijących, a nie u osób pijących wcześniej lub nigdy. Po drugie, najbardziej wpływowym wariantem genetycznym w analizie był AD1HB, gen metabolizmu alkoholu.
Alkohol przyczynia się do skracania telomerów poprzez zwiększenie stresu oksydacyjnego i stanu zapalnego. Niebezpieczny może być także proces rozkładający etanol w organizmie.