W latach pięćdziesiątych kosmiczny wyścig pomiędzy Stanami Zjednoczonymi, a ZSRR był niezwykle zacięty. Mało brakowało, a pierwszym człowiekiem w kosmosie nie byłby Jurij Gagarin, a Amerykanin – Alan Shepard. Rosjanin wyprzedził go bowiem zaledwie o włos.
Alan Shepard: biografia i osiągnięcia astronauty
Alan Bartlett Shepard Jr. urodził się 18 listopada 1923 r. W Derry, New Hampshire jako syn Alana B. Sheparda Sr. i Pauline Renza Shepard (z domu Emerson).
W 1936 r. zaczął naukę w Pinkerton Academy, prywatnej szkoły w Derry, do której uczęszczał jego ojciec. Był zafascynowany lotnictwem do tego stopnia, że w ramach bożonarodzeniowego prezentu w 1938 roku otrzymał lot Douglasem DC-3. Dorywczo pracuje również na lotnisku w zamian za możliwość lotu samolotem i lekcje latania.
Pinkerton Academy Alan Shepard kończy w 1940 roku. Zdaje egzamin wstępny do w Annapolis, ale jest zbyt młody, więc zostaje na rok wysłany do Admiral Farragut Academy, szkoły przygotowawczej Akademii Marynarki Wojennej, którą ukończył w 1941 roku. Shepard jest miłośnikiem sportów wodnych i zapalonym żeglarzem. W 1944 roku Alan Shepard kończy Akademię Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych i zostaje mianowany chorążym.
Po miesięcznym szkoleniu w lotnictwie, w sierpniu 1944 zostaje wysłany na służbę na morzu – zgodnie z polityką marynarki wojennej USA kandydaci na lotników powinni najpierw odbyć służbę na morzu. Zostaje mianowany oficerem artyleryjskim. Walczy w bitwie w bitwie o Okinawę, bierze także udział w alianckich bombardowaniach marynarki wojennej Japonii. Jest obecny w Zatoce Tokijskiej podczas kapitulacji Japonii we wrześniu 1945 r. Pod koniec tego miesiąca wraca do Stanów Zjednoczonych.
7 stycznia 1946 roku rozpoczyna podstawowe szkolenie lotnicze w Naval Air Station. Zdobywa również licencję pilota cywilnego. Wysłany do Naval Air Station Pensacola na Florydzie na zaawansowane szkolenie kończy je, doskonale zdając ostatni test, jakim było sześć lądowań na lotniskowcu USS Saipan.
Na pokładzie lotniskowca „ Franklin D. Roosevelt ” rozpoczyna morsko-lotniczą służbę. W 1950 roku zostaje wysłany Szkoły Pilotów Doświadczalnych.
W roku 1955 Alan Shepard, jako instruktor oblatywacz, wraz z rodziną przenosi się do bazy w Patuxent River. Rozpoczyna studia w Akademii Marynarki Wojennej USA.
Misje kosmiczne Alana Sheparda
Jest rok 1957. Alan Shepard ma zaledwie 34 lata i jak widzimy, imponującą biografię jak na tak młodego człowieka. A najciekawsze dopiero przed nim. W Stanach Zjednoczonych pojawia się bowiem… kryzys sputnika wywołany wystrzeleniem przez Rosjan pierwszego sztucznego satelity. Prezydent Dwight D. Eisenhower rozpoczyna wyścig kosmiczny.
1 października 1958 roku powstaje Narodowa Agencja Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej (NASA).
17 grudnia 1958 ogłasza swoją pierwszą inicjatywę – Projekt Mercury, który zakładał wystrzelenie człowieka na orbitę ziemską, jego powrót go bezpiecznie na Ziemię i ocenę jego możliwości w kosmosie.
Pierwsi astronauci byli rekrutowani spośród wojskowych pilotów testowych. Kandydaci musieli mieć mniej niż 40 lat, posiadać tytuł licencjata lub jego odpowiednik oraz mierzyć 180 cm wzrostu bądź mniej. Wymóg wzrostu był najbardziej rygorystyczny ze względu na rozmiary statku.
Shepard zostaje poinformowany o swoim wyborze w dniu 1 kwietnia 1959 roku. Oprócz niego wybrano siedmiu innych kandydatów. Byli nimi: John Glenn, Scott Carpenter, Gordon Cooper, Wally Schirra, Gus Grissom, i Deke Slayton. Ich nazwiska zostały ogłoszone na konferencji prasowej w Dolley Madison House w Waszyngtonie w dniu 9 kwietnia 1959 roku. 18 maja 1959 roku siedmiu astronautów zebrało się na przylądku Canaveral, aby obejrzeć pierwszy start rakiety, atlasu SM-65D, który był podobny. do tego, który miał ich wynieść na orbitę. Kilka minut po starcie spektakularnie eksplodował, rozświetlając nocne niebo. Astronauci byli oszołomieni.
19 stycznia 1961 Shepard zostaje wybrany do pierwszej załogowej amerykańskiej misji w kosmos. Jego lot był pierwotnie zaplanowany na 26 kwietnia 1960 roku, jednak był kilkakrotnie przekładany przez nieplanowane prace przygotowawcze. Ostatecznie, 12 kwietnia 1961 r. radziecki kosmonauta Jurij Gagarin został pierwszą osobą w kosmosie i pierwszą, która okrążyła Ziemię. Dla Amerykanów to był kolejny cios.
W końcu, 5 maja 1961 roku, Shepard pilotuje misję Mercury-Redstone 3 i staje się drugą osobą i pierwszym Amerykaninem, który odbył podróż w kosmos. Nazwał swój statek kosmiczny, Mercury Spacecraft 7, Freedom 7. Podczas tego lotu Shepard nie okrążył Ziemi. Przeleciał 116 mil w górę, a potem zszedł na dół. Lot trwał około 15 i pół minuty. Misja zakończyła się sukcesem. Jej transmisję oglądały miliony Amerykanów. Choć poźniej miał uczestniczyć jeszcze w innych misjach, to nie pozwolił mu na to stan zdrowia.
W listopadzie 1963 roku Shepard został mianowany szefem Biura Astronautów. Jest odpowiedzialny za szkolenie astronautów NASA. Jednocześnie przechodzi leczenie i pokonuje chorobę. Może uczestniczyć w kolejnej misji. Drugim lotem kosmicznym Sheparda była misja Apollo 14. Był jej dowódcą, a towarzyszyło mu dwóch astronautów – Stuart Roosa i Edgar Mitchell. Misja ta udała się na Księżyc. 15 lutego 1971 Shepard i Mitchell wylądowali na Księżycu. Roosa pozostał w kapsule załogi na orbicie wokół Księżyca.
Shepard i Mitchell wybrali się na dwa spacery. Przeprowadzali eksperymenty naukowe na powierzchni Księżyca, zbierali również księżycowe skały. Podczas tych spacerów właśnie Shepard stał się pierwszą osobą, która uderzyła piłeczkę golfową na Księżycu. Alan Shepard opuszcza NASA w 1974 roku, ale nadal wspiera eksplorację kosmosu.
Po odejściu z NASA Shepard zasiada w zarządach wielu korporacji. Pełni również funkcję prezesa swojej firmy. Zbija fortunę na bankowości i nieruchomościach. Jest członkiem różnych stowarzyszeń. Wraz z innymi astronautami Merkurego i Betty Grissom, wdową po Gusie Grissomie, w 1984 roku Shepard zakłada Fundację Mercury Seven, która zbiera pieniądze na stypendia dla studentów nauk ścisłych i inżynierii.
Alan Shepard umiera 21 lipca 1998 roku z powodu powikłań przewlekłej białaczki limfocytowej.
Alan Shepard: życie prywatne
W 1945 roku, podczas urlopu w służbie na morzu, Alan Shepard żeni się. Z żoną Louise mieli dwie córki – Laura urodziła się w 1947 roku, a Julie w 1951. Poza tym razem z żoną wychowywali jej siostrzenicę, Judith, której matka zmarła w 1956 roku. Doczekali się również sześciorga wnucząt.
Shepard był bardzo oddany swoim dzieciom. Spędzał z nimi czas wolny, uczył jeździć na nartach, a często były jedynymi dziećmi biorącymi udział w wydarzeniach związanych z NASA.
Alan Shepard: ciekawostki
- Podobno, kiedy Alan Shepard oznajmił żonie, że przytula pierwszego człowieka będącego w kosmosie, ta rozejrzała się dookoła i spytała: „kto tu wpuścił Rosjanina?”