Natura wyposażyła nas w zdolności adaptacyjne, jednak nie obdzieliła wszystkich po równo. „Chociaż są dowody na to, że odporność psychiczna jest przekazywana genetycznie, nie ma gwarancji, że silni rodzice będą mieli silne psychicznie dzieci. Dobra wiadomość za to jest taka, że odporność psychiczną można w sobie wyćwiczyć” – mówi Doug Strycharczyk, dyrektor AQR International, organizacji opracowującej innowacyjne narzędzia badawcze i testy psychometryczne.
Razem z prof. Peterem Cloughem z Manchester Metropolitan University napisał książkę „Odporność psychiczna. Strategie i narzędzia rozwoju”, która właśnie pojawiła się w księgarniach. Odporność psychiczna nie jest cechą jednolitą – składają się na nią zachowania, myśli i emocje, którym zawsze można się przyjrzeć i przynajmniej próbować modyfikować.
„Najpierw trzeba jednak zrozumieć, dlaczego chcemy być bardziej odporni psychicznie – radzi Doug Strycharczyk. – Bo niektórzy nie muszą. Możemy po prostu nauczyć się pewnych zachowań, które sprawią, że nasze życie będzie prostsze. Np. w sferze językowej nauczmy się pozytywnego języka: nie mówmy »gdybym«, tylko »mogę«”.
Jeśli czujemy potrzebę gruntownego wzmocnienia się, powinniśmy zastosować się do poniższych rad:
1. Dbaj o relacje
Dobre stosunki z najbliższymi członkami rodziny, przyjaciółmi, partnerami są nie do przecenienia. Wsparcie ze strony osób, które się o ciebie troszczą, które są zawsze gotowe cię wysłuchać, bardzo podnosi poczucie bezpieczeństwa, a tym samym odporność na niepowodzenia. Dla niektórych takich oparciem mogą być grupy środowiskowe, które łączy wspólny cel bądź przekonania.
2. Akceptuj zmiany
Są nieodłączną częścią życia, podobnie jak kryzysy. Pewnym sytuacjom nie możesz zapobiec i nie masz na nie wpływu. Nie warto się na nich koncentrować, możesz bowiem stracić wówczas z oczu to, co jesteś w stanie zmienić. Na niekorzystną sytuację zawsze warto spojrzeć z dystansu, kierując się nie emocjami lecz pragmatyzmem.
3. Obserwuj samego siebie
Wiele osób wzrasta w cieniu bolesnej straty lub w trudnych warunkach. U jednych ugruntowuje to twarde podejście do życia, u innych utrwala strach przed przyszłością. Rozwijanie zaufania do siebie jako osoby, która potrafi zmagać się z przeszkodami, jest w tym przypadku kluczowe. Wiara we własne siły stanowi bazę odporności psychicznej.
4. Działaj
Nie poddawaj się łatwo, nie uciekaj przed problemami, lecz stawiaj im czoło, nawet jeśli korzystne rozwiązanie jest mało prawdopodobne. Stawiaj sobie realistyczne cele i pracuj na nie regularnie, posuwając się codziennie do przodu choć o jeden mały krok.
5. Dbaj o siebie
Zwracaj uwagę na własne potrze- by i uczucia. Angażuj się w działania, które lubisz i które cię odprężają. Ćwicz regularnie. Dbanie o siebie pomaga utrzymać umysł i ciało w stanie gotowości do radzenia sobie z trudnymi sytuacjami.